Discover Your Responsibilities, Shape Your Life! Enhancing Middle School Students’ Sense of Responsibility: A Design-Based Research Study
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2025393956Keywords:
Design-Based Research, Values, ResponsibilityAbstract
The aim of this study is to develop and evaluate a value-oriented instructional design to promote the value of responsibility among 6th-grade middle school students. The study was conducted using a design-based research (DBR) methodology. The study group consisted of 23 students (12 girls, 11 boys) and nine teachers (eight subject teachers and one guidance counselor), selected through purposive sampling. Data were collected using various qualitative techniques, including observations, interviews, student worksheets, and document analysis. The data were gathered during the spring semester of the 2023–2024 academic year, within the framework of universal design principles, through an interdisciplinary approach involving 32 class hours over eight weeks. The instruction integrated multiple value education methods and techniques across different subjects (Turkish, Mathematics, Science, English, Social Studies, Physical Education, Music, Visual Arts, and Religious Culture and Moral Knowledge). Thematic and descriptive analyses revealed that student metaphors described responsibility as both a broad value encompassing daily life and as a protective and facilitative element in social life. Teacher feedback indicated that the implementation enhanced awareness in value education and that the subject-based approach positively influenced student performance. Furthermore, the continuity of the implementation was considered essential for ensuring the long-term retention of values.
Downloads
References
Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleştirme derecesinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
Aksoy, G. K., & Gürsel, F. (2017). Beden eğitimi derslerinde kişisel ve sosyal sorumluluk modelinin uygulanması: Bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 42(191), 415–431. DOI: https://doi.org/10.15390/EB.2017.7149
Apaçık, G. (2018). İlkokul 4. sınıflarda adil olma ve sorumluluk değerlerinin oyun ve fiziki etkinliklerle kazandırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
Archer, E. (2019). Design research: Developing effective feedback interventions for school-based monitoring. In S. Laher, A. Fynn, & S. Kramer (Eds.), Transforming research methods in the social sciences: Case studies from South Africa (pp. 317–336). Wits University Press. DOI: https://doi.org/10.18772/22019032750.25
Aydemir Özbay, H. (2019). Altıncı sınıf matematik öğretim programı ile sorumluluk değeri eğitim program tasarısının etkililiğinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Aydın, K. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okul sorumluluklarını geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
Aydoğan, R., & Gundogdu, K. (2015). The reflections of a responsibility program prepared for primary school students: An action research / İlkokul öğrencilerine yönelik hazırlanan bir sorumluluk programının yansımaları: Bir eylem araştırması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(3), 1061-1088.
Barab, S., & Squire, K. (2004). Design-based research: Putting a stake in the ground. The Journal of the Learning Sciences, 13(1), 1-14. DOI: https://doi.org/10.1207/s15327809jls1301_1
Black, R., Weinberg, L., & Brodwin, M. (2014). Universal design for instruction and learning: a pilot study of faculty instructional methods and attitudes related to students with disabilities in higher education. Exceptionality Education International, 24(1), 48-64. DOI: https://doi.org/10.5206/eei.v24i1.7710
Black, R., Weinberg, L., & Brodwin, M. (2015). Universal design for learning and instruction: perspectives of students with disabilities in higher education. Exceptionality Education International, 25(2), 1-26. DOI: https://doi.org/10.5206/eei.v25i2.7723
Braun, V., & Clarke, V. (2006) Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3, 77-101. DOI: https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
Brown, A. L. (1992). Design experiments: theoretical and methodological challenges in creating complex interventions in classroom settings. Journal of the Learning Sciences, 2(2), 141–178. DOI: https://doi.org/10.1207/s15327809jls0202_2
CAST. (2018). Universal design for learning guidelines version 2.2. http://udlguidelines.cast.org
Cobb, P., Confrey, J., diSessa, A., Lehrer, R., & Schauble, L. (2003). Design experiments in education research. Educational Researcher, 32(1), 9–13. DOI: https://doi.org/10.3102/0013189X032001009
Collins, A. (1992). Toward a design science of education. In E. Scanlon, & T. O’Shea (Eds.), New directions in educational technology (pp. 15-22). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-77750-9_2
Collins, A., Joseph, D., & Bielaczyc, K. (2004). Design research: Theoretical and methodological issues. Journal of the Learning Sciences, 13(1), 15–42. DOI: https://doi.org/10.1207/s15327809jls1301_2
Çınar, S. (2017). Etkinlik temelli alan gezilerinin öğrenci başarısı ve tarihsel beceriler üzerindeki etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
Çiftçi, S. (2019). Sosyal Bilgiler dersinde etkinlik temelli öğretimin çevresel sorumlu vatandaşlık davranışlarına etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
Çoban, O. (2016). Sokratik sorgulama yöntemi ile sorumluluk değerinin öğretimi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Uşak Üniversitesi.
Design-Based Research Collective. (2003). Design-based research: An emerging paradigm for educational inquiry. Educational Researcher, 32(1), 5–8. DOI: https://doi.org/10.3102/0013189X032001005
Durmaz, A. (2019). Sosyal Bilgiler dersinde bilimsellik değerine yönelik yapılandırmacı etkinliklerin öğrencilerin akademik başarı ve bilimsel epistemolojik inançlarına etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
Ergün, A., & Koç, S. (2022). Veli ve öğrenci bakış açısıyla sorumluluk değeri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(4), 1386-1400. DOI: https://doi.org/10.33206/mjss.1008985
Filiz, B. (2016). Bireysel ve sosyal sorumluluk modelinin sorumluluk davranışlarının kazandırılmasında kullanılması: TVF spor lisesi örneği [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Güleç, S., & Yalçın, A. (2020). The value of responsibility in the point of view of the 5th grade students. International Journal of Educational Methodology, 6(1), 123-133. DOI: https://doi.org/10.12973/ijem.6.1.123
Güneş, S. (2019). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı drama yöntemiyle tarihsel empati becerisinin kazandırılmasına yönelik etkinlik temelli bir eylem araştırması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
Kang, Y., O'Donnell, M., Strecher, V., Taylor, S., & Lieberman, M. (2017). Self-transcendent values and neural responses to threatening health messages. Psychosomatic Medicine, 79(4), 379-387. DOI: https://doi.org/10.1097/PSY.0000000000000445
Karakuş, C., Kartal, A., & Çağlayan, K. T. (2016). İlkokul öğrencilerine göre sorumluluk. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 1–19. Kepenekçi, Y. D. (2003). İlköğretimde insan hakları ve sorumluluk eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34(34), 280-299. DOI: https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001372
Kuloğlu, A., Yaşar, Z., & Özer, M. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimiyle ilgili görüşleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 171-186. DOI: https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.868479
Lakoff, G., & Johnson, M. (2003). Metaphors we live by. The University of Chicago Press. DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226470993.001.0001
McGuire, J., Scott, S., & Shaw, S. (2006). Universal design and its applications in educational environments. Remedial and Special Education, 27(3), 166-175. DOI: https://doi.org/10.1177/07419325060270030501
Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi. https://tymm.meb.gov.tr/beceriler/erdem-deger-eylem-cercevesi
Özen, Y. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin kişisel ve sosyal sorumluluk yordayıcılarının incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Pionke, J., & Rutledge, L. (2021). Information literacy and instruction: using universal design for instruction to make library instruction accessible. Reference & User Services Quarterly, 59(3/4), 161-164. DOI: https://doi.org/10.5860/rusq.59.3/4.7713
Polat, B., Kaya, F., & Yalçınkaya, E. (2019). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin değerler eğitiminde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, 4(2), 267–285. DOI: https://doi.org/10.26899/inciss.261
Ralabate, P. (2016). Your UDL lesson planner: The step by step guide for teaching all learners. Brookes Publishing.
Rao, K., Ok, M., & Bryant, B. (2014). A review of research on universal design educational models. Remedial and Special Education, 35(3), 153-166. DOI: https://doi.org/10.1177/0741932513518980
Sağ, Ç. (2018). İlkokul Sosyal Bilgiler dersinde somut olmayan kültürel miras eğitimine yönelik etkinlik temelli bir eylem araştırması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
Scott, S., McGuire, J., & Shaw, S. (2003). Universal design for instruction. Remedial and Special Education, 24(6), 369-379. DOI: https://doi.org/10.1177/07419325030240060801
Sezer, A., & Çoban, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değeri algıları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22–39. DOI: https://doi.org/10.29065/usakead.232420
Sherman, D., Bunyan, D., Creswell, J., & Jaremka, L. (2009). Psychological vulnerability and stress: The effects of self-affirmation on sympathetic nervous system responses to naturalistic stressors. Health Psychology, 28(5), 554-562. DOI: https://doi.org/10.1037/a0014663
Şahan Aktan, B., & Şahin, Ç. (2018). Okul öncesi 5-6 yaş grubu çocuklarının sorumluluk kazanma düzeylerinin veli görüşlerine göre değerlendirilmesi. International Primary Education Research Journal, 2(1), 9-16. DOI: https://doi.org/10.31576/smryj.44
Tekin, S. (2019). İlkokul 4. sınıflarda etkinlik temelli değer eğitimi yoluyla sorumluluk değerinin kazandırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
Tokdemir, M. A. (2007). Tarih öğretmenlerinin değerler ve değer eğitimi hakkındaki görüşleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Turgut, B. K. (2018). Sosyal Bilgiler dersinde sorumluluk, yardımseverlik, hak ve özgürlüklere saygı değerlerinin kazanımında işbirlikli öğrenme modelinin etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Turker, D., & Ozmen, Y. (2017). Linking values and ideologies: a scale of managerial social responsibility values. Journal of Global Responsibility, 8(2), 261-280. DOI: https://doi.org/10.1108/JGR-03-2017-0022
Türk Dil Kurumu. (2023). Türkçe Sözlük. TDK Yayınları.
UNESCO. (2015). Rethinking education: Towards a global common good? UNESCO Publishing.
Ünalmış, A., Uzunöz, A., & Meydan, A. (2023). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değerine ilişkin metaforik algıları. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 7(2), 51–70. DOI: https://doi.org/10.29329/fvj.2023.569.4
Waldman, D., Luque, M., Washburn, N., House, R., Adetoun, B., Barrasa, Á., … & Wilderom, C. (2006). Cultural and leadership predictors of corporate social responsibility values of top management: a globe study of 15 countries. Journal of International Business Studies, 37(6), 823-837. DOI: https://doi.org/10.1057/palgrave.jibs.8400230
Yalçın, A. (2024). Osmanlı dönemi ve günümüz türkiye’sinde sorumluluk eğitiminin karşılaştırmalı incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 10(3), 138-164. DOI: https://doi.org/10.47714/uebt.1590075
Yaman, H., & Anilan, B. (2021). Values education in science lessons with activities: responsibility value. Science Education International, 32(3), 237-247. DOI: https://doi.org/10.33828/sei.v32.i3.7
Yeşil, R. (2014). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin sorumluluk eğitimi stratejilerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 282-294.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Ceren Karakoç- Beste Dinçer
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
I accept that the Owner of Journal of Education for Life, the Editor, Associate Editors, Reviewers and the Editorial Board cannot be hold responsible regarding the scope, the findings, the discussion and conclusion of the manuscript submitted.
I declare to the editorship of Journal of Education for Life that the manuscript is original and has not been published anywhere else or is not under evaluation process for any other journal.
I approve that I grant Journal of Education for Life as the sole and exclusive right and license to publish for the full legal term of copyright of my manuscript concurring with article 5846 / 22-23-25 while I retain copyright in the work.
