Akademik Özgüven Matematik Başarısını Ne Kadar Etkiliyor?
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2025391840Anahtar Kelimeler:
Akademik Özgüven- Başarı- İlkokul- MatematikÖzet
Bu çalışma, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde matematik başarısı ile akademik özgüven arasındaki potansiyel bağlantıları incelemiştir. İlişkisel tarama paradigması araştırmanın temelini oluşturmuştur. Çalışmanın örneklemi, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Konya ili Çumra ilçe merkezindeki ilkokul dördüncü sınıfa kayıtlı 532 çocuktan oluşmaktadır. Bu öğrenciler küme örnekleme yöntemi kullanılarak seçilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Balcı (2019) tarafından ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin matematik başarılarını ölçmek amacıyla oluşturulan ve 22 çoktan seçmeli maddeden oluşan “Matematik Başarı Testi” ile Kalkan, vd. (2020) tarafından geliştirilen ve akademik öz yeterlik inancı, sosyal yetkinlik, akademik itibar, akademik motivasyon ve sosyal doyum olmak üzere 5 alt faktör ve 25 maddeden oluşan “Akademik Öz Güven Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmanın bulguları, öğrencilerin matematik başarılarının ve akademik özgüvenlerinin orta düzeyde olduğunu göstermiştir. Cinsiyetin öğrencilerin akademik özgüvenleri ve matematik başarıları üzerinde bir etkisinin olmadığı, okul öncesi eğitimin önemli bir belirleyici olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin akademik özgüvenlerinin matematikteki yeteneklerini pozitif yönde yordadığı belirlenmiştir. Ayrıca özyeterlik inancı ve motivasyon kaynaklı akademik özgüvenin matematik başarısı üzerinde en yüksek etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.
İndirmeler
Referanslar
Açıkgöz, M. (2003). Çoklu zekâ kuramına uygun hazırlanan alıştırma yazılımının ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersindeki akademik başarısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
Aka, M. (2019). İlkokul öğrencilerinin özgüveni ve empatik eğilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
Akçay, Z. Ş., & Senemoğlu, N. (2020). Fizik dersi akademik özgüven ölçeği geliştirme çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3), 1244-1254. DOI: https://doi.org/10.24106/kefdergi.3784
Akuş, C. (2022). Yatılı bölge okulunda okuyan öğrencilerin umut düzeyleri ile akademik özgüven düzeyleri arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi.
Arseven, A. (1986). Çocuktaki benlik gelişimine ailenin etkisi ve çocuğun okuldaki başarısı. Eğitim ve Bilim, 10(60), 11-17.
Arslan Turan, B. (2014). Probleme dayalı öğrenmenin başarıya, öz-düzenleyici öğrenme becerilerine ve akademik özgüvene etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Arslan, M., & Senemoğlu, N. (1998). Altı çizili materyalle çalışma ve tam öğrenme yönteminin öğrenme düzeyine, hatırlamaya ve akademik benlik kavramına etkisi. Eğitim ve Bilim, 22(108), 22-29.
Ateş, A. (2020). Öğrencilerin özgüven ve sorumluluk duygusunun akademik başarı üzerindeki rolü [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
Aydın, O. (2019). Otantik öğrenme ortamlarının 4. sınıf matematik ders başarısı ve akademik özgüvenlerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
Bachman, L. F. (2004). Statistical analyses for language assessment book. Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511667350
Balcı, O. (2019). İlkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerine yönelik matematik başarı testi geliştirilmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ordu Üniversitesi.
Baştürk Tekin, R. S. (2014). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine ilişkin öğrenme ihtiyaçları ile akademik benlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Bilgin, E., Bulca, Y., & Demirhan, G. (2020). Fiziksel aktivite düzeyi, fiziksel uygunluk, akademik başarı ve akademik benlik kavramı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 45(202), 311-325.
Bloom, B. S. (2016). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme (D. A. Özçelik, Çev. Ed.; 3. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
Büyükkaragöz, S. S., & Çivi, C. (1997). Genel öğretim metodları (7. Baskı). Öz Eğitim Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Erkan Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. Basım). Pegem Akademi Yayıncılık.
Byiringiro, E. (2024). The effect of students’ self-confidence on mathematics achievement in high school in Korea. East African Journal of Education Studies, 7(1), 231-239. DOI: https://doi.org/10.37284/eajes.7.1.1765
Çankaya, H. (2004). Lise öğrencilerinin akademik benlik kavramları ile matematik dersine yönelik tutumlarının başarılarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Dağlı, A. (2007). Okul öncesi eğitimi alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin Türkçe ve matematik derslerindeki akademik başarılarının karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Demirel, Ö. (2020). Eğitim sözlüğü (8. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
Dickhäuser, O. (2005). A fresh look: Testing the internal/external frame of reference model with frame-specific academic self-concepts. Educational Research, 47(3), 279-290. DOI: https://doi.org/10.1080/00131880500287211
Dursun Sürmeli, Z. (2015). Öz-düzenleyici öğrenme stratejileri, epistemolojik inançlar ve akademik benlik kavramı ile matematik dersi başarısı arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ege Üniversitesi.
Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme. Anı Yayıncılık.
Ergün, S. (2003). Okul öncesi eğitimi alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin matematik yetenek ve başarılarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Ezmeci, F. (2012). İlköğretim 1.sınıf öğrencilerinin özgüvenleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Ezmeci, F., & Dilekmen, M. (2016). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin özgüvenleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 513-534. DOI: https://doi.org/10.17556/jef.03744
Fidan, N. (2012). Okulda öğrenme ve öğretme (3. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
Goetz, T., Cronjaeger, H., Frenzel, A. C., Lüdtke, O., & Hall, N. C. (2010). Academic self-concept and emotion relations: Domain specificity and age effects. Contemporary Educational Psychology, 35(1), 44-58. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2009.10.001
Gökmen, R. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin matematiksel akademik benlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
Göktaş, M. (2008). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik benlik saygısı düzeyleri ile ders başarıları arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Hair, J. F., Anderson, R.E., Tatham, R.L., & Black, W.C. (1998). Multivariate data analysis. Prentice Hall.
Hannula, M. S., Maijala, H., & Pehkonen, E. (2004). Development of understanding and self-confidence in mathematics; Grades 5-8. International Group for the Psychology of Mathematics Education, 3, 17-24.
İşmar, Z., & Şehitoğlu, G. (2021). Akademik benlik algısı ve akademik başarı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 78-99. DOI: https://doi.org/10.47525/ulasbid.837873
Kalkan, A., Bakioğlu, F., & Toprak, Y. (2019). Akademik Özgüven Ölçeğinin (AÖÖ) geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 49(225), 319-342.
Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (35. Basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
Kenç, M. F., & Oktay, B. (2002). Akademik benlik kavramı ve akademik başarı arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 27(124), 71-79.
Klapp, A. (2018). Does academic and social self-concept and motivation explain the effect of grading on students' achievement? European Journal of Psychology of Education, 33(2), 355-376. DOI: https://doi.org/10.1007/s10212-017-0331-3
Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Öztürk, P. (2010). İlköğretim II. kademe Türkçe dersi performans görevi başarı puanları ile akademik başarı ve derse yönelik tutum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
Piyancı, B. (2007). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin bilgisayar dersindeki akademik benlik kavramları ile başarıları arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Sanchez, F. J. P., & Roda, M. D. S. (2003). Relationships between self-concept and academic achievement in primary students. Electronic Journal of Research in Educational Psychology and Psychopedagogy, 1(1), 95-120.
Senemoğlu, N. (1987). Tam öğrenme modeli-yararları ve sınırlılıkları. Eğitim ve Bilim, 66(12), 28-34.
Senemoğlu, N. (2021). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (28. Basım). Anı Yayıncılık.
Sözer, E. (2015). Çok seçenekli performans görevlerinin öğrencilerin akademik başarı, özgüven ve derse karşı tutumlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
Şahan, H. H. (2008). Zenginleştirilmiş öğretim etkinliklerinin ilköğretim 3. sınıf matematik dersi öğretim programındaki kazanımların gerçekleşme düzeyine ve öğrencilerin akademik özgüven özelliklerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 56(56), 607-632.
Şen, Z. (2018). Öğrenci ve öğretmen-öğrenme süreci özelliklerinin fizik dersi öğrenme düzeyini yordama gücü [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L., S. (2013). Using multivariate statistics (6th Edition). Pearson.
Taş, F. (2008). İlköğretim 1.-5. sınıflar matematik dersi temel becerilerine drama tekniğinin katkısına ilişkin öğretmen görüşleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
Tayboğa, D. (2019). Yaratıcı drama yöntemiyle zenginleştirilmiş matematik öğretiminin öğrencilerin öğrenme düzeylerine ve akademik özgüvenlerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Yenilmez, K., & Duman, A. (2008). İlköğretimde matematik başarısını etkileyen faktörlere ilişkin öğrenci görüşleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 251-268.
Yücel, Z., & Koç, M. (2011). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumlarının başarı düzeylerini yordama gücü ile cinsiyet arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 10(1), 133-143.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Fatih Ünver- Remzi Kılıç

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.