8. Sınıf Öğrencilerinin Lise Tercihlerinin Belirlenmesinde Davranış Yatkınlığı Algılarının İncelenmesi

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.33308/26674874.2024382629

Anahtar Kelimeler:

Davranış Yatkınlığı Algı Ölçeği- Lise Tercihi- Davranış Yatkınlığı Algısı

Özet

Davranışlar düşüncelerin, isteklerin görünüşe yansımasıdır. Davranışları içeren bu yansımalar seçimleri de etkilemektedir. Bu araştırmanın amacı ise 8. sınıf öğrencilerinin lise tercihlerinin belirlenmesinde geliştirilen Davranış Yatkınlığı Algı Ölçeğini kullanarak, bu öğrencilerin davranış yatkınlığı algılarını bazı alt problemler doğrultusunda incelemektir. Araştırmanın evrenini 8. sınıfta öğrenim görmekte olan, Aydın ve Denizli ili merkezinde bulunan devlet ve özel ortaokullardaki toplam 26. 906 öğrenci oluşturmuştur. Bu bağlamda örneklem için her iki ilde de eşit sayıda olacak şekilde toplam 700 öğrenci uygulamaya katılmıştır. Araştırma sonucunda 8. sınıf öğrencilerinin lise tercihlerinde bilişsel alana yatkın oldukları ortaya çıkmıştır. Bu öğrencilere bilişsel yönde olan davranış yatkınlığı algılarına göre lise türü olarak Anadolu, fen, sosyal bilimler liselerinde başarılı olabileceği ön görülerek, bu yönde öğrencilere yöneltme hizmeti sunulabilir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Yazar Biyografileri

Demet Duman, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi

Demet Duman Aydın Adnan Menderes Üniversitesi doktora öğrencisidir.

Serhat Süral, Pamukkale Üniversitesi

Serhat Süral Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesidir.

Referanslar

Aheisibwe, L., Kobusigye, L. & Tayebwa, J. (2021). Bridging education gap in higher institutions of learning using Bloom’s taxonomy of educational objectives. African Educational Research Journal, 9(1), 69-74. https://doi.org/10.1016/s0738-0593(03)00040-3 DOI: https://doi.org/10.30918/AERJ.91.20.213

Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Airasian, P. W., Cruikshank, K. A., Mayer, R. E., Pintrich, P. R., Raths, J. & Wittrock, M. C. (Eds.) (2018). Öğrenme Öğretim ve Değerlendirme ile İlgili Bir Sınıflama (Çev. D.A. Özçelik). (3. Baskı). Pegem Akademi.

Aypay, A. (2003). The tough choice at high school door: an investigation of the factors that lead students to general or vocational schools. International Journal of Educational Development, 23(5), 517-527. https://doi.org/10.1016/s0738-0593(03)00040-3 DOI: https://doi.org/10.1016/S0738-0593(03)00040-3

Azili, E. & Tutkun, Ö. F. (2021). Ortaokul öğretmenlerinin görüşlerine göre ortaöğretim merkezi sınavı (LGS)’nin üstünlükleri ve sınırlıkları. Journal of Social Research and Behavioral Sciences, 7(13), 123-146. https://doi.org/10.52096/jsrbs.6.1.7.13.7 DOI: https://doi.org/10.52096/jsrbs.6.1.7.13.7

Bağcı-Çetin, B. (2021). Prososyal davranış psikoeğitim programının okul öncesi dönem 5-6 yaş çocukların prososyal davranışlarına, sosyal duygusal uyumuna ve yaşam doyumuna etkisi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.

Bostanoğlu, Ş. (2019). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin güzel sanatlar liseleri’ne yönelme durumlarını etkileyen çevresel faaktörlerin bazı değişkenler açısından incelenmesi (İstanbul ili Tuzla – Kadıköy ilçeleri örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi], Gazi Üniversitesi.

Calsamiglia, C., Martínez-Mora, F., & Miralles, A. (2021). School choice design, risk aversion, and cardinal segregation. The Economic Journal, 131(635), 1081-1104. https://doi.org/10.1093/ej/ueaa095 DOI: https://doi.org/10.1093/ej/ueaa095

Can, A. (2019). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (8. Baskı). Pegem Akademi.

Çuhadar-Öncü, E. (2017). Ortaöğretim öğrencilerinin açık öğretim lisesine geçiş nedenlerine ilişkin öğrenci, okul yöneticisi, öğretmen ve veli görüşleri. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.

Demir, Ü. (2017). Mesleki ve teknik Anadolu lisesi algısı: Ortaokul 8. sınıf öğrencileri üzerine bir araştırma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(2), 316-342. https://doi.org/10.17244/eku.310228 DOI: https://doi.org/10.17244/eku.310228

Duman, D. (2022). 8. sınıf öğrencilerinin lise tercihlerinin belirlenmesinde davranış yatkınlığı algılarının belirlenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi].- Pamukkale Üniversitesi.

Duman, D., & Süral, S. (2023). Developing a behavioral disposition perception scale for determining high school preferences of 8th graders. International Journal of Education & Literacy Studies (IJELS), 11(2), 117-128. https://doi.org/10.7575/aiac.ijels.v.11n.2p.117 DOI: https://doi.org/10.7575/aiac.ijels.v.11n.2p.117

Duman, B., & Yakar, A. (2017). Öğretime yönelik duyuşsal farkındalık ölçeği. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 6(1), 200-229. https://doi.org/10.30703/cije.321453 DOI: https://doi.org/10.30703/cije.321453

Ertürk, S. (1972). Eğitimde program geliştirme. Hacettepe Üniversitesi Basımevi.

Genç, F. G. (2021). Annelerin prososyal davranışları ve tutumları ile okul öncesi dönem çocuklarının prososyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.

Gökler, Z. S., Aypay, A., & Arı, A. (2012). İlköğretim İngilizce dersi hedefleri kazanımları SBS soruları ve yazılı sınav sorularının Yeni Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(2), 114-133.

Güllü, M., Arslan, C., Görgüt, İ., & Uğraş, S. (2011). İlköğretim beden eğitimi dersi (1-8. sınıflar) öğretim programı ve kılavuzunun incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayısı- 01.02.2011), 122-133.

Harris, T. (2014). Secondary school students perceptions of vocational education in Barbados. [Major research project for MA in international education and development]. University of Sussex.

Hepkul, A. (2014). Meslek lisesi tercihi sürecinin keşifsel olarak incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 41-52. https://doi.org/10.18037/ausbd.93452 DOI: https://doi.org/10.18037/ausbd.93452

Husain, F. N. (2021). Use of digital assessments how to utilize digital Bloom to accommodate online learning and assessments?. Asian Journal of Education and Training, 7(1), 30-35. https://doi.org/10.20448/journal.522.2021.71.30.35 DOI: https://doi.org/10.20448/journal.522.2021.71.30.35

İlgül, B. (2022). Akran zorbalığı ile empatik eğilim, olumlu sosyal davranışlar ve saldırgan davranışlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi.

Kablan, Z., Baran, T., & Hazer, Ö. (2013). İlköğretim matematik 6-8 öğretim programında hedeflenen davranışların bilişsel süreçler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(1), 347-366.

Kaplan, K. (2021). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan dinleme/izleme becerisini ölçmeye yönelik soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 626-645. https://doi.org/10.15869/itobiad.836238 DOI: https://doi.org/10.15869/itobiad.836238

Karpuz, S. (2023). Ortaokul 7. sınıf ve 8. sınıf fen bilimleri ders kitaplarında ve öğretim programramında yer alan fizik konularının bilimsel süreç becerileri yönünden içerik analizi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.

Kayri, M. (2009). Araştırmalarda gruplar arası farkın belirlenmesine yönelik çoklu karşılaştırma (Post- Hoc) teknikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 51-64.

Koç, G., & Demirel, M. (2004). Davranışçılıktan yapılandırmacılığa: eğitimde yeni bir paradigma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 174-180.

Korkmaz, İ. (2023). Eğitim programı: Tasarımı ve geliştirilmesi. A. Doğanay (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri (s.3-42) içinde. Pegem Akademi. DOI: https://doi.org/10.14527/9786053188070.01

Lai, F., Sadoulet, E., & de Janvry, A. (2009). The adverse effects of parents’ school selection errors on academic achievement: Evidence from the Beijing open enrollment program. Economics of Education Review, 28(4), 485-496. https://doi.org/10.1016/j.econedurev.2008.10.002 DOI: https://doi.org/10.1016/j.econedurev.2008.10.002

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005a). Millî Eğitim Bakanlığı Anadolu İmam- Hatip Liseleri Yönetmeliği. MEB. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/05/20050520-5.htm.

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005b). Millî Eğitim Bakanlığı Anadolu Liseleri Yönetmeliği. MEB. https://www.memurlar.net/haber/14076/milli-egitim-bakanligi-anadolu-liseleri-yonetmeligi.html.

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2006a). Millî Eğitim Bakanlığı Fen Liseleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. MEB. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061223-9.htm#:~:text=%22MADDE%205%20%E2%80%93%20Fen%20liseleri%3B,%22.

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2006b). Millî Eğitim Bakanlığı Sosyal Bilimler Liseleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. MEB. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061223-8.htm.

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2009). Millî Eğitim Bakanlığı Güzel Sanatlar Ve Spor Liseleri Yönetmeliği. MEB. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/06/200090616-7.htm

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2016). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. MEB. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_11/03111224_ooky.pdf.

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Ortaöğretim kurumlarının amaçları . MEB. http://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_12/12135936_dYzenlenen.pdf.

Oran, M., & Karalı M. A. (2019). Ortaokul 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitabı değerlendirme sorularının Bloom Taksonomisinde bilişsel alan basamaklarına göre incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 88-104. https://doi.org/10.29065/usakead.635309 DOI: https://doi.org/10.29065/usakead.635309

Özbey-Yüce, B. (2016). Ortaöğretim (lise) öğrencilerinin okul seçimini etkileyen faktörler (İstanbul ili Sancaktepe ilçesi örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.

Rix, J., & Ingham, N. (2021). The impact of education selection according to notions of intelligence: A systematic literature review. International Journal of Educational Research Open, 2(2), 1-9. https://doi.org/10.1016/j.ijedro.2021.100037 DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijedro.2021.100037

Saracaloğlu, S. (2023). Eğitimde program geliştirme ve değerlendirme. S. Saracaloğlu ve A. Küçükoğlu (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri (s. 23-86). Pegem Akademi. DOI: https://doi.org/10.14527/9786053649861.02

Sarı, M. (2019). İmam hatip liselerini tercih eden öğrenci ve velilerin beklentileri ve bu beklentilerin karşılanma düzeyi (İstanbul/ Pendik örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.

Simpson, E. J. (1966). The classification of educational objectives, psychomotor domain. Unıversıty of Illınoıs. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED010368.pdf

Süral, S. (2008). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile fen ve teknoloji öğretimi dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.

Soykan, Ş. (2016). Eğitim kurumlarında algılama yönetimi ve tercih edilebilirlik üzerine bir durum çalışması: Antalya ili merkez ilçelerinde bulunan fen liseleri örneği. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.

Sönmez, V. (2010). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. (16. Baskı). Anı.

Türk Dil Kurumu. (2021). Türk Dil Kurumu sözcükleri. TDK. https://sozluk.gov.tr/.

Tezcan-Şirin, G., Kaval-Oğuz, E., & Tüysüz, M. (2022). Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında yer alan etkinliklerin STEM etkinlikleri açısından uygunluğunun incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 55(1), 37-76. https://doi.org/10.30964/auebfd.863341 DOI: https://doi.org/10.30964/auebfd.863341

Uysal, B. S. (2017). Velilerin özel okul tercih nedenlerinin incelenmesi (İstanbul örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.

West, A., Varlaam, A., & Scott, G. (1991). Choice of high schools: pupils’ perceptions. Educational Research, 33(3), 205-215. https://doi.org/10.1080/0013188910330305 DOI: https://doi.org/10.1080/0013188910330305

Yassıbaş, U. (2021). Bir ortaokuldaki özel gereksinimli öğrencilerin sosyal becerilerinin geliştirilmesine ve problem davranışlarının azaltılmasına yönelik okul çaplı olumlu davranışsal destek: Eylem araştırması. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.

Yıldırım, İ. (Ed.). (2019). Eğitim psikolojisi. (5. baskı). Anı.

Yiğit, N. B. (2022). Investigating behavioral problems in children with divorced parents: A phenomenological study of teachers’views and practices. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.

Zobar, A. (2006). Ailelerin ve öğrencilerin lise seçimlerini etkileyen faktörler. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.

Gündüz, Y. (2009). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji sorularının ölçme araçlarına ve Bloom’un Bilişsel Alan Taksonomisine göre analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, VI(II), 150-165.

Kırma, S. H. (2022). Anne baba davranışlarının 3-6 yaş çocuklarda oyun davranışına ve sosyal gelişimine etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Üsküdar Üniversitesi.

Akarsu, S. (2017). İlköğretim (1-8) müzik öğretimi programı kazanımlarının bilişsel, duyuşsal ve devinişsel açıdan incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(44), 279-289. https://doi.org/10.16992/ASOS.12153 DOI: https://doi.org/10.16992/ASOS.12153

Yıldız, M. (2021). Din kültürü ve ahlak bilgisi (4-8) öğretim programı’ndaki bilişsel kazanımların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre incelenmesi. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi [BOZİFDER], 19(19), 307-342. https://doi.org/10.51553/bozifder.898308 DOI: https://doi.org/10.51553/bozifder.898308

İndir

Yayınlanmış

2024-05-20

Nasıl Atıf Yapılır

Duman, D., & Süral, S. (2024). 8. Sınıf Öğrencilerinin Lise Tercihlerinin Belirlenmesinde Davranış Yatkınlığı Algılarının İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 38(2), 410–431. https://doi.org/10.33308/26674874.2024382629

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri