Ataması Yapılmayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Alanlarına Ayrılan Kontenjan Sayılarına İlişkin Görüşleri
Özet
Bu çalışma ataması yapılmayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin 2021 yılında kendi alanlarına ayrılan kontenjan sayılarına ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubu ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Atama kontenjanı sayıları için mücadele eden 20 öğretmen ile görüşülmüştür. Yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Veriler tematik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçları şunlardır: Ataması yapılmayan sosyal bilgiler öğretmenleri kontenjan sayıları duyurusu sonrası sağlıklarının ruhsal, fiziksel, sosyal ve finansal açıdan olumsuz etkilendiği görüşündedir. Kontenjanların sayısının düşük olmasını çeşitli nedenlere bağlamışlardır. Ayrıca, ataması yapılmayan sosyal bilgiler öğretmenleri kendileri ve kendilerinin etkin oldukları sosyal medya hesapları dışındaki diğer paydaş kişi ve kurumların mücadele etmediklerini düşünmektedirler ve her paydaşa mücadele stratejileri önerileri sunmuşlardır.
Makalenin İndirilme Oranı
Referanslar
Akat-Ata, A. (2013, sayı: 7/31253). Ataması yapılmayan öğretmenlerin mağduriyetlerinin giderilmesine yönelik yapılan çalışmalara ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-31253s.pdf
Akengin, H., Sağlam, D., & Dilek, A. (2002). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi ile ilgili görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 16, 1-12.
Akveran, S. (2018). Ana akım medya alternatif medya ihtiyacı ve etik. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi, 1(1), 10-31.
Aslan, S. (2015). Siyasal iktidarı etkileme yöntemlerinden biri olarak lobicilik. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23, 1-7.
Aydın, A., Sarıer, Y., Uysal, Ş., Aydoğdu-Özoğlu, E., & Özer, F. (2014. Türkiye’de öğretmen istihdamı politikalarının değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 20(4), 397-420.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
Baştürk, R. (2007). Kamu personeli seçme sınavına hazırlanan öğretmen adaylarının sınav kaygı düzeylerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 163-176.
Bayramoğlu, N. N. (1985). Amerika Birleşik Devletlerinde lobi faaliyetleri. Dış Politika Enstitüsü.
Baysan, S., Ercan, B., & Öztürk, A. (2011). Türkiye’de öğretmen yetiştirmede istihdam sorunu: Sosyal bilgiler öğretmenliği örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 131-154.
Bilir, A. (2011). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin tarihsel evrimi ve istihdam politikaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi Dergisi, 44(2), 223-246.
Bulut, A. D. (2015, Sayı: 7/60238). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin atanma sorununa ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-60238s.pdf
Bulut, A. D. (2015, Sayı: 7/61445 ). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin atanma sorununa ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-61445s.pdf
Büyükataman, İ. (2014, sayı:7/53988). Bursa'da bakanlığa bağlı okullardaki sosyal bilgiler öğretmeni sayısına ve açığına ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-53988s.pdf
Can, N. (2012). Öğretmenlerin örgütlenmeye aktif katılımının engelleri. Turkish Journal of Education, 1(1), 12-20.
Canalioğlu, M. V. (2014, sayı:7/53988). Sosyal bilgiler öğretmeni atamalarına ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-53299s.pdf
Demirören Haber Ajansı (2017, 13 Ağustos). Atanmayan öğretmen adayı intihar etti. Evrensel. https://www.evrensel.net/haber/329361/atanmayan-ogretmen-adayi-intihar-etti
Demirören Haber Ajansı (2018, 18 Nisan). Atanamayan genç öğretmen Merve Çavdar intihar etti. NTV. https://www.ntv.com.tr/turkiye/atanamayan-genc-ogretmen-merve-cavdar-intihar-etti,pClz6GctNEW3E4gofxFFkQ
Dünya Sağlık Örgütü (1948). WHO remains firmly committed to the principles set out in the preamble to the Constitution. https://www.who.int/about/governance/constitution
Dinçer, C. (2015, sayı: 7/59517). Sosyal bilgiler alanındaki öğretmen açığına ilişkin soru önergesi. https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/yazili_sozlu_soru_gd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=175761
Doğan, Y., & Torun, F. (2018). Sosyal bilgiler ders kitapları nereye doğru gidiyor?. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 4(2) , 111-125.
Durmuşçelebi, M. ve Mertoğlu, B. (2018). Ortaokul öğrencilerinin eğitiminde seçmeli derslerin yeri. OPUS International Journal of Society Researches, Youth Researches Special Issue, 170-211.
Er, H., & Kaya, F. M. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının stres kaynaklarının belirlenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(2), 1-15.
Er, H., Ünal, F., & Özmen, C. (2013). 8. sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinin 4. sınıfa alınmasına ilişkin görüşler üzerine bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(8), 179-196.
Erden, M. (2000). Sosyal bilgiler öğretimi. Alkım Yayınevi
Erlandson, D. A., Harris, E. L., Skipper, B. L. & Allen, S. T. (1993). Doing naturalistic inquiry: a guide to methods. Sage
Eğitim Bir Sen (2021). Atama bekleyen öğretmenlerin ek atama talebine destek verdik. https://www.ebs.org.tr/manset/5417/atama-bekleyen-ogretmenlerin-ek-atama-talebine-destek-verdik
Eğitim İş (2021). 2021-2022 eğitim öğretim yılı yarıyıl değerlendirmesi. https://www.egitimis.org.tr/guncel/sendika-haberleri/2021-2022-egitim-ogretim-yili-yariyil-degerlendirmesi-3753/#.Yl8IwNpByUk
Eğitim Reformu Girişimi (2020). Eğitim İzleme Raporu 2020: Eğitimin içeriği. file:///C:/Users/kudret/Documents/155+130/meclis%20sorusu/ders%20saatleri.pdf
Eğitim Sen (2021). Sinan Muşlu: “15 Bin Öğretmen Ataması Yeterli Değil”. https://egitimsen.org.tr/sinan-muslu-15-bin-ogretmen-atamasi-yeterli-degil/
Ersözlü, Z. N., Maviş, F. Ö., Özel, Ö., & Kürşadoğlu, A. E. (2014). Alan değişikliği yapan sınıf öğretmenlerinin geçtikleri alanla ilgili uyum sorunları ve çözüm önerileri. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 3(1), 8-23.
Gençkal-Eroler, E. (2019). Dindar nesil yetiştirmek: Türkiye’nin eğitim politikalarında ulus ve vatandaş inşası (2002-2016). İletişim.
Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş. (Çev. Ed. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Anı Yayıncılık.
Gümüş, A., & Çetin, İ. (2014). Öğretmen işsizliği ve dershane öğretmenliği: Atanan ve atanmayan öğretmenlerin uyarlanma biçimleri. K. İnal ve N. Z. Baykal (Ed.) Kamusal eğitime tehdit derhaneler içinde (s. 261-324). Ayrıntı.
Güneş, V. (2014). Alan değişikliği sürecinde karşılaşılan sorunlara ilişkin çok boyutlu çözümlemeler (Bayburt İli örneği) [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Okan Üniversitesi.
Gürer, Ö. F. (2018, sayı: 7/2602). Sosyal bilgiler öğretmenliği bölümü için yapılacak atamalara ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d27/7/7-2602s.pdf
Gürer, Ö. F. (2018, sayı: 7/4058). Öğretmen atamalarına ve Sosyal Bilgiler öğretmeni açığına ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d27/7/7-4058s.pdf
Kaçar, H., & Kaçar, M. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğretmenlerinin dördüncü sınıf insan hakları yurttaşlık ve demokrasi dersine ilişkin görüşler. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(8), 182-196.
Karataş, İ. H. (2013). Türk Eğitim Sisteminde sivil toplum kuruluşlarının STK’ların konumları ve işlevlerine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Millî Eğitim Dergisi, 198, 196-218.
Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 35(1), 1-14.
Kaya, E., & Öner, G. (2017). 100. yaşındaki sosyal bilgiler dersini sosyalleşme ve toplu öğretim ekseninde yeniden düşünmek. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 1-25.
Kayıkçı, K., & İnceoğlu, E. (2010). İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarındaki öğretmenlerin sendikaların işleyişine ilişkin algıları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 37, 22-29.
Keskin-Demirer, D. (2012). Eğitimde piyasalaşma ve öğretmen emeğinde dönüşüm. Çalışma ve Toplum, 1, 167-186.
Kıral, B. (2021). Öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin algılarına göre öğretmenlerin eğitim örgütlerinde bencillik düzeyi [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
Kiraz, Z., & Kurul, N. (2018). Türkiye'de öğretmen işsizliği ve ataması yapılmayan öğretmenler hareketi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 270-302.
Kurnaz, Z. (2016). Türkiye’de siyasal korku ve akademik hayatın inşası [Yayımlanmış Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Maarif Vekaleti (1924). İlk mekteplerin müfredat programı. Matbaa-i Amire
mebpersonel (2022). Yıllara göre öğretmen atama sayıları meb resmi verileri (2003-2020). https://www.mebpersonel.com/sozlesmeli-ogretmenler/yillara-gore-ogretmen-atama-sayilari-meb-resmi-verileri-2003-2020-h248185.html
Meriam, S. B. (2015). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Ed. S. Turan). Nobel Yayın Dağıtım.
Milli Eğitim Bakanlığı (1930). 1926 ilkmektep müfredat programı. Devlet Matbaası.
Milli Eğitim Bakanlığı (1936). 1936 İlkokul programı. Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (1957). 1948 İlkokul programı. Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (1968). 1968 İlkokul programı. Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (1985). Talim ve Terbiye Kurulu Karar Listesi. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_02/21170429_fihrist_1985.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (1995). Kurul Kararı. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_02/21170429 _fihrist_1995.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (1999). 1999 yılı kurul kararları. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_ 02/21170429_fihrist_1999.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi (6-7. sınıflar) öğretim programı. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (2010). Talim ve Terbiye Kurulu kararları. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar /2020_02/21170710_fihrist_2010.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Liselere geçiş sistemi (LGS): Merkezi sınavla yerleşen öğrencilerin performansı. file:///C:/Users/kudret/Documents/155+130/lgs%20kat%20say%C4%B1 .pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2020a). İlköğretim Kurumları (İlkokul ve Ortaokul) Haftalık Ders Çizelgesi’nde değişiklik yapılması. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_08/25102204_ ilkokul_ortaokul_hdc.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2020b). İmam Hatip Ortaokulu Haftalık Ders Çizelgesi’nde Değişiklik Yapılması. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_08/25102242_ih_ortaokulu_hdc.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2021a). Sözleşmeli öğretmenliğe başvuru ve atama duyurusu (Mart 2021). http://personel.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_03/05160208_2021_MART_SOZLEYMELY_OYRETMEN_ATAMA_DUYURUSU.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2021b). Sözleşmeli öğretmenliğe başvuru ve atama duyurusu (Eylül 2021). http://personel.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_09/23142319_Eylul_2021_Ylk_Atama_Duyurusu.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2022a). Yıl ve türlere göre taban puanlar. http://atama.meb.gov.tr/sonuclar/arsiv/sayisal_veriler.asp?k_yil=-1&k_tur=2&Sonuc=Goster
Milli Eğitim Bakanlığı (2022b). Haberler. http://personel.meb.gov.tr/www/haberler/kategori/1
Milli Eğitim Bakanlığı (2022c). Güncel eğitim poltikaları ve 20. Millî Eğitim Şurası tavsiye kararları. https://cdn.eba.gov.tr/icerik/2022/03/Guncel_Egitim_Politikalari_ve_20._Milli_Egitim_Surasi_Tavsiye_Kararlari.pdf
Omaklılar, D. (2018, 24 Şubat). Ataması yapılmayan öğretmen iş cinayetinde hayatını kaybetti. Evrensel. https://www.evrensel.net/haber/346274/atamasi-yapilmayan-ogretmen-is-cinayetinde-hayatini-kaybetti
Örs, H. (2021, sayı: 7/44191). Sosyal bilgiler öğretmenliği bölümü mezunlarının istihdamına ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d27/7/7-44191s.pdf
Özdemir, Ö. (2021, 15 Eylül). Atanamayan öğretmenler anlatıyor (2). Medyascope. http://icits2021.erdogan.edu.tr/wp-content/uploads/2021/06/APA-7-Yazim-Kurallari-ve-Kaynak-Go%CC%88sterme.pdf
Resmi Gazete (2012). İlköğretim ve eğitim kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/04/20120411-8.htm
Resmi Gazete (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150417-4.htm
Sağlam, H. İ., Hayal, M. A. (2015). Sınıf öğretmenlerinin “insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi” dersinin ilkokul 4. Sınıfta yer almasına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 207-217.
SBEB (2021). Toplumsal Yaşamda Sosyal Bilgiler Eğitiminin Yeri ve Önemi. http://sosbilder.org/Content_Files/Content/Toplumsal%20Ya%C5%9Famda%20Sosyal%20Bilgiler%20E%C4%9Fitiminin%20Yeri%20ve%20%C3%96nemi%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Ftay%20sonu%C3%A7%20raporu.pdf
Selçuk, Z. (2021, sayı: 99074258-610-67). Soru önergelerine cevap. https://www2. tbmm.gov.tr/d27/7/7-44191sgc.pdf
Selçuk, Z. (2021, sayı: 99074258-610-E). Soru önergelerine cevap. file:///C:/Users/kudret /Documents/155+130/meclis%20sorusu/arslan%20kabukcuo%C4%9Flu%20na%20cevap.pdf
Standing, G. (2017). Prekarya: Yeni tehlikeli sınıf. (Çev. E. Bulut). İletişim Yayınları.
Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167-1184.
Tanal, M. (2014, sayı:7/40823). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin atamalar konusundaki mağduriyetlerine ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-40823s.pdf
Tanal, M. (2015, Sayı:7/1640). Sosyal bilgiler öğretmenliği branşındaki atamalara ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d25/7/7-1640s.pdf
TEDMEM. (2022). 2021 eğitim değerlendirme raporu (TEDMEM Değerlendirme Dizisi 8). Türk Eğitim Derneği.
Toker-Gökçe, A. (2014). Atanamama nedeniyle farklı bir mesleğe yönelen işsiz aday öğretmenler üzerine bir çalışma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 191-208.
Toprak, E., Demir, S. B. (2017). İlkokul 4. sınıf “insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi” dersinde yaşanan sorunların sınıf öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (4), 2160-2179.
Türk Eğitim Sen (2021). Genel başkan Geylan: “Öğretmen atamaları tehir edilemez bir ihtiyaçtır.”. https://www.tes.org.tr/genel-baskan-geylan-ogretmen-atamalari-tehir-edilemez-bir-ihtiyactir/
Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu (2021). Sempozyum Programı. http://usbes2021.ibu.edu.tr/?page=program
Üçer, Ö. (2014, sayı: 7/56822). Sosyal bilgiler öğretmenliği için açılan kadro sayısına ilişkin soru önergesi. https://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-56822s.pdf
Üstel, F. (Tarihsiz). Türkiye Cumhuriyeti’nde resmî yurttaş profilinin evrimi. https://psi520.cankaya.edu.tr/uploads/files/Ustel%2C%20Turkiye%20Cumhuriyeti%27nde%20Resmi%20Yurttas%20Profilinin%20Evrimi.pdf
Weida, E. B., Phojanakong, P., Patel, F. & Chilton, M. (2020) Financial health as a measurable social determinant of health. PLoS ONE 15(5), 1-14. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0233359
Yetişensoy, O. (2019). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının geleceğe yönelik işsizlik kaygısı düzeyleri ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, İ. (2015, sayı:7/770). Branş öğretmeni açığına ve ücretli öğretmenlik uygulamasına ilişkin soru önergesine verilen cevap. https://www2.tbmm.gov.tr/d26/7/7-0770sgc.pdf
Yılmaz, K. (2010). Sosyal bilgiler eğitimindeki sorunlar ve çözüm önerileri: öğretim elemanlarının görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8 (4) , 839-867
Zayimoğlu-Öztürk, F. ve Aksoy, H. (2015). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş modelinin 8. Sınıf öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi (Ordu İli örneği). Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 33(2), 439-454.
Telif Hakkı (c) 2022 Yaşadıkça Eğitim

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.