Dijital Çağda Öğretmenlerin Tele-Hiçleme Davranışlarına Yönelik Görüşleri
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2024383780Anahtar Kelimeler:
Dijital Çağ- Tele-Hiçleme- Öğretmenler- Y Kuşağı- Z KuşağıÖzet
Bu çalışmada dijital çağda Y ve Z kuşağı öğretmenlerinin tele-hiçleme davranışlarına yönelik görüşlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma fenomenoloji deseni ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu 12 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri yüz yüze görüşme yoluyla yarı yapılandırılmış görüşme formu üzerinden toplanmıştır. Araştırmaya katılan Z kuşağı öğretmenleri akıllı telefona hayatı kolaylaştıran cihaz şeklinde anlam yüklerken; Y kuşağı öğretmenleri ise akıllı telefona hızlı iletişimi ve bilgiye erişmeyi sağlayan cihaz şeklinde anlam yüklemektedir. Araştırmaya katılan öğretmenlerden Z kuşağı öğretmenlerinin çoğu tele-hiçleme davranışlarının öğrenci üzerindeki etkilerini iletişimin bozulması şeklinde ifade ederken; Y kuşağı öğretmenlerinin çoğu ise değersizlik hissi şeklinde bildirmektedir. Katılımcılar tele-hiçleme davranışlarının iş ortamındaki ilişkileri üzerindeki etkilerini iletişim problemleri, ilişkileri güçlendirememe, değersizlik hissi ve olumsuz konuşmalardan uzak durmayı sağlama olarak belirtmektedir. Katılımcılar tele-hiçleme davranışları ile süre kısıtlaması koyma, farklı uyaranlar arama, telefonu sessiz moda alma, kendi ile anlaşma yapma, ana odaklanma, günlük planlama yapma ve göz teması kurmaya çalışma yolları ile başa çıkmaya çalışmaktadır.
İndirmeler
Referanslar
Aagaard, J. (2020). Digital akrasia: A qualitative study of phubbing. Ai & Society, 35, 237-244. DOI: https://doi.org/10.1007/s00146-019-00876-0
Akman Dömbekci, H., & Erişen, M. A. (2022). Nitel araştırmalarda görüşme tekniği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 141-160. DOI: https://doi.org/10.18037/ausbd.1227330
Bulduklu, Y., & Özer, N. P. (2016). Gençlerin akıllı telefon kullanım motivasyonları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(8), 2963-2986. DOI: https://doi.org/10.15869/itobiad.265374
Ceylan Çapar, M., & Ceylan, M. (2022). Durum çalışması ve olgubilim desenlerinin karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 295-312. DOI: https://doi.org/10.18037/ausbd.1227359
Chotpitayasunondh, V., & Douglas, K. M. (2018). The effects of “phubbing” on social interaction. Journal of Applied Social Psychology, 48(6), 304-316. DOI: https://doi.org/10.1111/jasp.12506
Çaka, C. (2021). Çağın teknolojik bağımlılığı: Sosyotelizm (kavramsal bir bakış). Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 464-476.
Çetin, C., & Karalar, S. (2016). X, Y ve Z kuşağı öğrencilerin çok yönlü ve sınırsız kariyer algıları üzerine bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(28), 157-197.
Çetin, M., & Karamuk, E. (2023). Eğitimde z kuşağı: Dijital öğretim yöntemleri. M. Çetin (Ed.), Dijital çağda eğitim (ss.117-151) içinde. Nobel Akademik Yayıncılık.
Çimen S., Kafkas, A., & Gürel, K. (2023). Lise öğrencilerinin olumsuz davranışlarına teknolojinin etkisi ve öğretmenlerin istenmeyen davranışları yönetme becerisi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(14), 59-83. DOI: https://doi.org/10.57135/jier.1251147
Davey, S., Davey, A., Raghav, S. K., Singh, J. V., Singh, N., Blachnio, A., & Przepiórkaa, A. (2018). Predictors and consequences of “Phubbing” among adolescents and youth in India: An impact evaluation study. Journal of Family and Community Medicine, 25(1), 35-42. DOI: https://doi.org/10.4103/jfcm.JFCM_71_17
Ergün, N. (2022, Ekim 15). Sosyotelizm (phubbing) ile ruh sağlığı arasındaki ilişki: Boylamsal bir araştırma. 16. Uluslararası Güncel Araştırmalarla Sosyal Bilimler Kongresi, Antalya.
Erzen, E., Odaci, H., & Yeniçeri, İ. (2021). Phubbing: Which personality traits are prone to phubbing?. Social Science Computer Review, 39(1), 56-69. DOI: https://doi.org/10.1177/0894439319847415
Fox, A. (2011). Mixing It Up-Multi-generational discord can impede workplace relationships and lower engagement. HR Magazine-Alexandria, 56(5), 22-27.
Garrido, E. C., Issa, T., Esteban, P. G., & Delgado, S. C. (2021). A descriptive literature review of phubbing behaviors. Heliyon, 7(5), 1-10. DOI: https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e07037
Gezgin, D. M., Hamutoğlu, N. B., Sezen Gültekin, G., & Yıldırım, S. (2019). Preservice teachers’ metaphorical perceptions on smartphone, no mobile phone phobia (nomophobia) and fear of missing out (Fomo). Bartın University Journal of Faculty of Education, 8(2), 733-783. DOI: https://doi.org/10.14686/buefad.516540
Görmez, A. B. (2021). Neoliberal özne olarak Z kuşağı. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 509-530.
Güler, Ç., & Sevinç, S. (2022). Tele-hiçleme (phubbing) davranışına maruz kalmanın öğrenme-öğretme süreçlerine etkilerine ilişkin algılar. Ege Eğitim Teknolojileri Dergisi, 6(1), 77-89.
Karadağ, E., Tosuntaş, Ş. B., Erzen, E., Duru, P., Bostan, N., Mızrak Şahin, B., ... Babadağ, B. (2016). Sanal dünyanın kronolojik bağımlılığı: Sosyotelizm (phubbing). Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 3, 223‒269. DOI: https://doi.org/10.15805/addicta.2016.3.0013
Kaysi, F., Aydemir, E., & Yavuz, M. (2021). Üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılığına yönelik görüşlerinin incelenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 79-92. DOI: https://doi.org/10.17336/igusbd.680085
Kızıltan, E. (2023). Sosyotelizm (phubbing), öz-kontrol ve akademik erteleme arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi.
McDaniel, B. T., & Coyne, S. M. (2016). Technoference: The interference of technology in couple relationships and implications for women’s personal and relational well-being. Psychology of Popular Media Culture, 5(1), 85–98. DOI: https://doi.org/10.1037/ppm0000065
Metin, O., & Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273-294. DOI: https://doi.org/10.18037/ausbd.1227356
Olgun, C. K. (2008). Nitel araştırmalarda içerik analizi tekniği. Sosyoloji Notları, (4-5), 66-70.
Onat Kocabıyık, O. (2016). Olgubilim ve gömülü kuram: Bazı özellikler açısından karşılaştırma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 55-66.
Özbilir, A. (2023). Romantik ilişkilerde sosyotelizm, ilişki niteliği ve ilişki doyumu arasındaki ilişkiler [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
Özdemir, N. D., & Kış, A. (2022). X ve Y kuşağı müdürlerinin, X ve Y kuşağı öğretmenlerin motivasyon ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin görüşleri (Malatya ili örneği). İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 1080-1111. DOI: https://doi.org/10.17679/inuefd.1018160
Özdemir, S. & Erdem, R. (2021). Yönetici nezaketsizliği sosyal dışlanmayı nasıl etkiler: Yönetici sosyotelizmi ve yöneticiye güvenin rolü. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(14), 103-116. DOI: https://doi.org/10.25204/iktisad.855534
Özoğlu, C. & Kaya, E. (2021). Z kuşağı öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenmeleri ve dijital okuryazarlıkları arasındaki ilişki. Anadolu Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 415-437. DOI: https://doi.org/10.18039/ajesi.824040
Parmaksız, İ. (2021). Sosyotelizm (phubbing) ile bilinçli farkındalık arasındaki ilişkide sosyal kaygının aracı rolü. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 1387-1420. DOI: https://doi.org/10.17679/inuefd.904379
Parmaksız, İ. (2022). Romantik ilişkilerde modern engel: Partner sosyotelizmi (phubbing) üzerine bir derleme. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 6(11), 59-76. DOI: https://doi.org/10.31461/ybpd.1077277
Polat, A. (2022). Nitel araştırmalarda yarı-yapılandırılmış görüşme soruları: Soru form ve türleri, nitelikler ve sıralama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 161-182. DOI: https://doi.org/10.18037/ausbd.1227335
Polat, M. (2018). Öğretmen adaylarının “akıllı telefon”a yönelik metaforik algıları: Yoksa Davis en başından beri haklı mıydı? Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 5(2), 88-105.
Roberts, J. A., & David, M. E. (2016). My life has become a major distraction from my cell phone: Partner phubbing and relationship satisfaction among romantic partners. Computers in human behavior, 54, 134-141. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.07.058
Sallan Gül, S., & Kahya Nizam, Ö. (2021). Sosyal bilimlerde içerik ve söylem analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 181-198. DOI: https://doi.org/10.30794/pausbed.803182
Sayıner, B., & Akbağ, M. (2023). Sosyotelizm: Farklı bağlamlarda bir değerlendirme. Akademik Hassasiyetler, 10(21), 80-115. DOI: https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1224292
Sepetçi, P., Özdemir, S., & Sever, M. (2021). Canım sıkılıyor! can sıkıntısı, sosyotelizm ve gelişmeleri kaçırma korkusu. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 26-36. DOI: https://doi.org/10.55044/meusbd.962572
Sun, J., & Samp, J. A. (2021). ‘Phubbing is happening to you’: Examining predictors and effects of phubbing behaviour in friendships. Behaviour & Information Technology, 41(12), 2691-2704. DOI: https://doi.org/10.1080/0144929X.2021.1943711
Sülü Akgül, C. (2023). İnternet ve akıllı telefon bağımlılığından sosyotelizme: Sosyal hizmet perspektifinden derinlemesine bir inceleme. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 11(31), 69-101. DOI: https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1328519
T’ng, S. T., Ho, K. H., & Low, S. K. (2018). Are you “phubbing” me? The determinants of phubbing behavior and assessment of measurement ınvariance across sex differences. International and Multidisciplinary Journal of Social Sciences, 7(2), 159-190. DOI: https://doi.org/10.17583/rimcis.2018.3318
Uğur, N. G., & Koç, T. (2015). Time for digital detox: Misuse of mobile technology and phubbing. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 1022-1031. DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.06.491
Uslu, F., & Demir, E. (2023). Nitel bir veri toplama tekniği: Derinlemesine görüşme. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 40(1), 289-299. DOI: https://doi.org/10.32600/huefd.1184085
Vanden Abeele, M. M. P. (2020). The social consequences of phubbing: A framework and a research agenda. In R. Ling, G. Goggin, L. Fortunati, S. S. Lim, & Y. Li (Eds.), Handbook of mobile communication, culture, and information (pp. 158-174). Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780190864385.013.11
Wang, X., Xie, X., Wang, Y., Wang, P., & Lei, L. (2017). Partner phubbing and depression among married Chinese adults: The roles of relationship satisfaction and relationship length. Personality and Individual Differences, 110, 12-17. DOI: https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.01.014
Yağar, F., & Dökme, S. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: Araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
Yam, F. C. & İlhan, T. (2020). Modern çağın bütünsel teknolojik desteği: Phubbing ve dinamikleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 11, 1-1. DOI: https://doi.org/10.18863/pgy.551299
Yıldırım, K. (2010). Raising the quality in qualitative research. Elementary Education Online, 9(1), 79-92.
Yıldırım, O., & Ünalan, D. (2020). Dijital yerlilerin sosyotelizm (phubbing) eğilimlerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(1), 276-297. DOI: https://doi.org/10.19145/e-gifder.644279
Yıldız, E. P., Çengel, M., & Alkan, A. (2020). Öğretmenlerin nomofobi düzeylerinin demografik özelliklerine ve akıllı telefon kullanım alışkanlıklarına göre incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(1), 5096-5120. DOI: https://doi.org/10.26466/opus.676329
Yıldız, S. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme sorunu: Nicel ve nitel paradigmalardan örnekleme kuramına bütüncül bir bakış. Kesit Akademi Dergisi, (11), 421-442. DOI: https://doi.org/10.18020/kesit.1279
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Yaşadıkça Eğitim
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.