Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Sosyo-bilimsel Muhakeme Yetenekleri ile Karar Verme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2025392757Anahtar Kelimeler:
Sosyo-Bilimsel Muhakeme Yeteneği- Karar Verme Becerileri- Beşinci Sınıf Öğrencileri- Mikro-PlastiklerÖzet
Bu araştırmanın amacı, beşinci sınıf öğrencilerinin mikro-plastikler konusundaki sosyo-bilimsel muhakeme yetenekleri ile karar verme becerileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Nicel araştırma yaklaşımlarından ilişkisel tarama deseninin benimsendiği bu araştırmaya, uygun örnekleme yöntemi ile belirlenen 256 beşinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırmanın verileri; Sadler ve diğerleri (2011) tarafından geliştirilip araştırmacılar tarafından mikro-plastikler bağlamına uyarlanan “Sosyo-bilimsel Konular Anketi” ve Mann ve diğerleri (1997) tarafından geliştirilip Deniz (2004) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Melbourne Karar Verme Ölçeği I-II” ile toplanmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Ayrıca Sadler ve diğerleri (2011) ile Cansız (2014) tarafından geliştirilen sosyo-bilimsel muhakeme değerlendirme rubrikleri ve ikili puanlama sistemi veri analizinde kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar; öğrencilerin dikkatli karar vermeleri ile sosyo-bilimsel muhakemenin karmaşıklık, çok yönlülük ve sorgulama temelli olma alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğunu göstermiştir. Öğrencilerin karar vermede özsaygı, kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme stilleri ile sosyo-bilimsel muhakeme yetenekleri arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.
İndirmeler
Referanslar
Ayaz, E., & Bulut, İ. (2022). Sınıf eğitimi öğrencilerinin çevrimiçi forum destekli sosyobilimsel konulara ilişkin muhakemelerinin incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 11(3), 522-535.
Balkan, A. (2019). Destekleme ve yetiştirme kursuna devam eden ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin özsaygı karar verme ve problem çözme becerilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trabzon Üniversitesi.
Baş, M., & Cengiz, R. (2016). Evaluation of orienteering athletes’ decision making strategies for some variables. International Journal of Sport Culture and Science, 4(2), 477-489. DOI: https://doi.org/10.14486/IntJSCS572
Başaran, H. (2019). İlkokul dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde dijital hikâyelerle desteklenmiş öğretimin akademik başarı, tutum, motivasyon, bilişüstü düşünme ve karar verme stratejilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
Baydemir, T. (2021). Plastik atıklardan hidrojen ve yüksek değerli karbon malzemelere. TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, 54(639), 8-9.
Bell, R. L. (2003). Exploring the role of NOS understandings in decision-making. In D. L. Zeidler (Ed.), The role of moral reasoning in socioscientific issues and discourse in science education (pp. 63–79). Kluwer. DOI: https://doi.org/10.1007/1-4020-4996-X_4
Best, J. W., & Kahn, J. V. (2006). Research in education (10th ed.). Pearson Education Inc.
Bouwmeester, H., Hollman, P. C. H., & Peters, R. J. B. (2015). Potential health impact of environmentally released micro- and nanoplastics in the human food production chain: Experiences from nanotoxicology. Environmental Science & Technology, 49(15), 8932–8947. DOI: https://doi.org/10.1021/acs.est.5b01090
Brookhart, S. M. (2013). How to create and use rubrics for formative assessment and grading. ASCD. DOI: https://doi.org/10.4135/9781452218649.n15
Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (25. Baskı). Pegem Akademi. DOI: https://doi.org/10.14527/9789756802748
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. Baskı). Pegem Akademi. DOI: https://doi.org/10.14527/9789944919289
Can, Ö. (2009). Üniversite öğrencilerinin akılcı olmayan inançları ve karar verme stillerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Cansız, N. (2014). Developing preservise science teachers’ socioscientific reasoning through socioscientific issues-focused course [Yayımlanmamış doktora tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Cansız, N. (2020). Sosyobilimsel muhakemenin değerlendirilmesi M. Genç (Ed.), Kuramdan uygulamaya sosyobilimsel konular içinde (s.211-234). Nobel.
Carbery, M., O’Connor, W., & Palanisami, T. (2018). Trophic transfer of microplastics and mixed contaminants in the marine food web and implications for human health. Environment International, 115, 400–409. DOI: https://doi.org/10.1016/j.envint.2018.03.007
Ceylan, B. (2017). Atık sulardaki mikroplastik kirliliğinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
Chang, H. Y., Hsu, Y. S., Wu, H. K., & Tsai, C. C. (2018). Students’ development of socio-scientific reasoning in a mobile augmented reality learning environment. International Journal of Science Education, 40(12), 1410-1431. DOI: https://doi.org/10.1080/09500693.2018.1480075
Chang, S. N., & Chiu, M. H. (2008). Lakatos’ scientific research programmes as a framework for analysing informal argumentation about socio‐scientific issues. International Journal of Science Education, 30(13), 1753-1773. DOI: https://doi.org/10.1080/09500690701534582
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Routledge Falmer. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203029053
Creswell, J. W. (2014). A concise introduction to mixed methods research. SAGE Publications.
Çetin, M. Ç. (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin karar verme stilleri sosyal beceri düzeyleri ve stresle başa çıkma biçimlerinin bazı değişkenler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
Dawson, V., & Venville, G.J. (2009). High‐school students’ informal reasoning and argumentation about biotechnology: An indicator of scientific literacy. International Journal of Science Education, 31(11), 1421-1445. DOI: https://doi.org/10.1080/09500690801992870
Deniz, M. E. (2004). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15, 23-35.
Deniz, M. E. (2006). The relationships among coping with stress, life satisfaction, decision-making styles and decision self-esteem: An investigation with Turkish university students. Social Behavior and Personality, 34(9), 1161-1170. DOI: https://doi.org/10.2224/sbp.2006.34.9.1161
Denizli, A., & Yavuz, H. (2017). Mikroplastikler ve dünyamız. Tüba-Günce Dergisi, Eylül, 64-66.
Di-Fabio, A., & Blustein, D. L. (2009). Emotional intelligence and decisional conflict styles. Journal of Career Assessment, 18(1), 71–81. DOI: https://doi.org/10.1177/1069072709350904
Doğan, H. (2010). Kariyer karar verme grup rehberliği programının 9. sınıf öğrencilerinin kariyer karar verme güçlük düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
Elvan, Ö. (2020). Çevre ile ilgili sosyobilimsel konularda 7. sınıf öğrencilerin informal muhakemelerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
Ertural, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygısının ve karar verme stillerinin üst bilişe ve öğrenilmiş güçlülüğe göre incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
Eş, H., & Öztürk, N. (2021). An activity for transferring the multidimensional structure of SSI to middle school science courses: I discover myself in the decision-making process with SEE-STEP! Research in Science Education, 51(3), 889-910. DOI: https://doi.org/10.1007/s11165-019-09865-1
Filiz, N. (2020). Öğretmen adaylarının teknoloji bağımlılığının, problem çözme ve karar verme becerisi ile ilişkisinin incelenmesi: Kastamonu örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th ed.). McGraw-Hill.
Gay, L. R., Mills, G. E., & Airasian, P. (2011). Educational research: Competencies for analysis and applications (10th ed.). Pearson.
Geisler, M., & Allwood, C. M. (2017). Relating decision-making styles to social orientation and time approach. Journal of Behavioral Decision Making, 31(3), 415-429. DOI: https://doi.org/10.1002/bdm.2066
Genç, M. (2020). Sosyobilimsel konular ile bilim-tutum ilişkisi. M. Genç (Ed.), Kuramdan uygulamaya sosyobilimsel konular içinde (s.1-10). Nobel.
Genç, M., Orhan, U., Özcan-Baykurt, Ö., Özel, E., İkinci, N., Gürbüz, E., & Türk, M. (2020). Organ ve doku bağışı konusunda ortaokul öğrencilerinin kararlarının ve informal muhakeme örüntülerinin incelenmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 337-353.
Gençay, E. (2022). Ergen oryantiring sporcularının karar verme davranışlarının incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 9(82), 698-704. DOI: https://doi.org/10.26450/jshsr.3050
Goloğlu, S. (2009). Fen eğitiminde sosyo-bilimsel aktivitelerle karar verme becerilerinin geliştirilmesi: Dengeli beslenme [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Gutierez, S. B. (2014). Integrating socio-scientific issues to enhance the bioethical decision-making skills of high school students. International Education Studies, 8(1), 142-151. DOI: https://doi.org/10.5539/ies.v8n1p142
Gülcü, M. (2019). Sosyobilimsel konuların öğretiminde altı şapka düşünme tekniğinin öğrencilerin akademik başarılarına, eleştirel düşünme ve karar verme becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi.
Güleşir, T. (2021). Fen bilgisi ve biyoloji öğretmen adaylarına yönelik mikroplastik kirliliği farkındalık ölçeği geliştirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
Gülhan, F. (2012). Sosyo-bilimsel konularda bilimsel tartışmanın 8. Sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlığı, bilimsel tartışmaya eğilim, karar verme becerileri ve bilim-toplum sorunlarına duyarlılıklarına etkisinin araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Gündoğdu, S. (2018). Contamination of table salts from Turkey with microplastics. Food Additives & Contaminants: Part A, 35(5), 1006–1014. DOI: https://doi.org/10.1080/19440049.2018.1447694
Gün-Şahin, E. (2022). Sosyobilimsel konulara dayalı etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına, medya okuryazarlığına etkisi ve öğrencilerin karar verme süreçlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi.
Güven, O., Gökdağ, K., Jovanović, B., & Kıdeyş, A. E. (2017). Microplastic litter composition of the Turkish territorial waters of the Mediterranean Sea, and its occurrence in the gastrointestinal tract of fish. Environmental Pollution, 223, 286-294. DOI: https://doi.org/10.1016/j.envpol.2017.01.025
Irak-Kürkan, E. (2019). Sosyobilimsel konulara dayalı fen öğretiminin 7. Sınıf öğrencilerinin öğrenme ürünleri üzerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trakya Üniversitesi.
Irmak, M. (2020). Socioscientific reasoning competencies and nature of science conceptions of undergraduate students from different faculties. Science Education International, 31(1), 65-73. DOI: https://doi.org/10.33828/sei.v31.i1.7
Irmak, M. (2021). Lisans öğrencilerinin sosyobilimsel konularla ilgili muhakeme yeterliklerinin ve tutumlarının geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(3), 1801-1838.
Irmak, M. (2022). Lisans öğrencilerinin sosyobilimsel muhakeme yeterlikleri ve argüman kaliteleri arasındaki ilişki. IXth Internatıonal Eurasian Educational Research Congress Bildiri Özetleri Kitabı içinde (s. 578-580), Ege Üniversitesi, İzmir.
İşeri-Kobal, B. (2022). Sosyobilimsel argümantasyona dayalı öğretim yönteminin özel yetenekli öğrencilerin üstbiliş, karar verme becerileri ve argüman kaliteleri üzerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
Johnson, B., & Christensen, L. (2014). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches (5th ed.). SAGE Publications.
Karabal, M. (2018). Öğretmen adaylarının sosyobilimsel konuların öğretiminde ortak bilgi yapılandırma modelinin karar verme ve problem çözme eğilimlerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
Karahan, E., & Roehrig, G. (2016). Secondary school students’ understanding of science and their socioscientific reasoning. Research in Science Education, 47(4), 755–782. DOI: https://doi.org/10.1007/s11165-016-9527-9
Karakaya, E. (2015). Bilimsel bilginin doğası ve sosyo-bilimsel konularda akıl yürütme [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
Karcılı, I. (2022). Argümantasyon temellı̇ sosyobı̇lı̇msel konu öğretı̇mı̇nı̇n 7. Sınıf öğrencı̇lerı̇nı̇n akademı̇k başarılarına, argümantasyon düzeylerı̇ne, karar verme becerı̇lerı̇ne ve karar verme stı̇llerı̇ne etkı̇sı̇ [Yayımlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
Kaşık, D. Z. (2009). Ergenlerde karar verme stilleri ve algılanan sosyal destek düzeylerinin sosyal yetkinlik beklentisi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Kayan, A., & Küçük, A. (2020). Plastik kirliliğin çevresel zararları ve çözüm önerileri. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 22(2). 403-427.
Kereci, N. (2022). Sınıf öğretmenlerinin girişimcilik özellikleri ile karar verme beceri düzeylerinin belirlenmesi: Ordu ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
Kinslow, A. T., Sadler, T. D., & Nguyen, H. T. (2018). Socio-scientific reasoning and environmental literacy in a field-based ecology class. Environmental Education Research, 25(3), 388-410. DOI: https://doi.org/10.1080/13504622.2018.1442418
Kolstø, S. D. (2001). Scientific literacy for citizenship: Tools for dealing with the science dimension of controversial socioscientific issues. Science Education, 85(3), 291-310. DOI: https://doi.org/10.1002/sce.1011
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş., & Çokluk, Ö. (2007). Sosyal bilimler için istatistik (2.baskı). Pegem Yayınları.
Köse, E. (2020). Ergenlerde anne baba tutumlarının duygusal zekâ ve karar verme stilleri üzerine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
Kurt, E. (2016). Orta öğretim öğrencilerinin karar verme stratejilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
Kurtoğlu, M. (2017). Determination of the relationship between emotional intelligence level and decision making strategies in gifted students. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 6(1), 1-15. DOI: https://doi.org/10.17478/JEGYS.2018.70
Ladachart, L., & Ladachart, L. (2021). Preservice biology teachers’ decision-making and informal reasoning about culture-based socioscientific issues. International Journal of Science Education, 43(5), 641-671. DOI: https://doi.org/10.1080/09500693.2021.1876958
Lee, Y. C., & Grace, M. (2010). Students’ reasoning processes in making decisions about an authentic, local socio-scientific issue: Bat conservation. Journal of Biological Education, 44(4), 156–165. DOI: https://doi.org/10.1080/00219266.2010.9656216
Lee, Y. C., & Grace, M. (2012). Students’ reasoning and decision making about a socioscientific issue: A cross-context comparison. Science Education, 96(5), 787–807. DOI: https://doi.org/10.1002/sce.21021
Mann, L., Burnett, P., Radford, M., & Ford, S. (1997). The melbourne decision making questionnaire: An instrument for measuring patterns for coping with decisional conflict. Journal of Behavioral Decision Making, 10(1), 1-19. DOI: https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-0771(199703)10:1<1::AID-BDM242>3.0.CO;2-X
Marshall, C., & Rossman, G. B. (2016). Designing qualitative research (6th ed.). SAGE Publications.
Mazlumoğlu, M. (2019). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ve öğretim yaklaşımlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Jossey-Bass Publishers.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (Second Edition). SAGE Publications.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Moskal, B. M., & Leydens, J. A. (2000). Scoring rubric development: Validity and reliability. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 7(10), 1–7. https://doi.org/10.7275/q7rm-gg74
Orhan, U. (2022). Fen bilimleri, sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenlerinin sosyobilimsel muhakemelerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi.
Owens, D. C., Petitt, D. N., Lally, D., & Forbes, C. T. (2020). Cultivating water literacy in stem education: Undergraduates’ socio-scientific reasoning about socio-hydrologic issues. Water, 12(10), 2857-2875. DOI: https://doi.org/10.3390/w12102857
Owens, D. C., Sadler, T. D., Petitt, D. N., & Forbes, C. T. (2021). Exploring undergraduates’ breadth of socio-scientific reasoning through domains of knowledge. Research in Science Education, 52(1), 1643–1658. DOI: https://doi.org/10.1007/s11165-021-10014-w
Ozden, M. (2020). Elementary school students’ informal reasoning and its’ quality regarding socio-scientific issues. Eurasian Journal of Educational Research, 20(86), 61-84. DOI: https://doi.org/10.14689/ejer.2020.86.4
Özdemir, B. (2019). Ortaokul öğrencilerinin problem çözme becerilerinde otomatik düşüncelerinin ve karar verme stillerinin rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi.
Öztabak, M. Ü., & Erdoğan, İ. (2017). Lise öğrencilerinin düşünme stilleri ile karar verme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. HAYEF:Journal of Education, 14(2), 33‒57.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). Sage Publications.
Piaget, J. (1972). Intellectual evolution from adolescence to adulthood. Human Development, 15(1), 1–12. DOI: https://doi.org/10.1159/000271225
Romine, W. L., Sadler, T. D., & Kinslow, A. T. (2017). Assessment of scientific literacy: Development and validation of the quantitative assessment of socio-scientific reasoning (QuASSR). Journal of Research in Science Teaching, 54(2), 274-295. DOI: https://doi.org/10.1002/tea.21368
Romine, W. L., Sadler, T. D., Dauer, J. M., & Kinslow, A. (2020). Measurement of socio-scientific reasoning (SSR) and exploration of SSR as a progression of competencies. International Journal Of Science Education, 42(18), 2981-3002. DOI: https://doi.org/10.1080/09500693.2020.1849853
Sadler, T. D., & Donnelly, L. A. (2006). Socioscientific argumentation: The effects of content knowledge and morality. International Journal of Science Education, 28(12), 1463–1488. DOI: https://doi.org/10.1080/09500690600708717
Sadler, T. D., & Zeidler, D. L. (2005). Patterns of informal reasoning in the context of socioscientific decision making. Journal of Research in Science Teaching, 42(1), 112-138. DOI: https://doi.org/10.1002/tea.20042
Sadler, T. D., Barab, S. A., & Scott, B. (2007). What do students gain by engaging in socioscientific inquiry? Research in Science Education, 37(4), 371–391. DOI: https://doi.org/10.1007/s11165-006-9030-9
Sadler, T. D., Klosterman, M. L., & Topcu, M. S. (2011). Learning science content and socio-scientific reasoning through classroom explorations of global climate change. In Sadler, T. D. (Ed.), Socio-scientific Issues in the classroom: Teaching, learning and research (pp. 45-77). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-007-1159-4_4
Sağlam, H. İ. (2016). Öğretmen adaylarının nükleer enerji kullanımına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
Sakallı, A. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının üst bilişsel farkındalıkları ve karar verme stillerinin karar verme becerilerine göre incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sinop Üniversitesi.
Sakschewski, M., Eggert, S., Schneider, S., & Bögeholz, S. (2014). Students’ socioscientific reasoning and decision-making on energy-related issues—Development of a measurement instrument. International Journal of Science Education, 36(14), 2291–2313. DOI: https://doi.org/10.1080/09500693.2014.920550
Sarıkaya, E. (2018). Development and implementation of the socioscientific issue-based unit plan in the context of “effects of pesticide use in agriculture and collapsing bee hives [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
Sever, M. (2021). Ergenlerde bağlanma, yaşam doyumu ve karar verme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Ayvansaray Üniversitesi.
Sevgi, Y. (2016). Gazete haberlerindeki sosyobilimsel konuların argümantasyon yöntemiyle tartışılmasının ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme, karar verme ve argümantasyon becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi. DOI: https://doi.org/10.14687/jhs.v14i1.4289
Smith, M., Love, D. C., Rochman, C. M., & Neff, R. A. (2018). Microplastics in seafood and the implications for human health. Current Environmental Health Reports, 5(3), 375-386. DOI: https://doi.org/10.1007/s40572-018-0206-z
Tatlılıoğlu, K. (2010). Farklı öz-anlayış düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme stilleri ve kişilik özelliklerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Teddlie, C., & Yu, F. (2007). Mixed methods sampling: A typology with examples. Journal of Mixed Methods Research, 1(1), 77–100. DOI: https://doi.org/10.1177/1558689806292430
Tekin, S., & Ulaş, A. (2016). İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin karar verme becerilerine ilişkin bir araştırma. Qualitative Studies, 11(3), 27-38. DOI: https://doi.org/10.12739/NWSA.2016.11.4.E0026
Thompson, R. C., Olsen, Y., Mitchell, R. P., Davis, A., Rowland, S. J., John, W. G., Mcgonicle, D., & Russel A. E. (2004). Lost at sea: Where is all the plastic? Science, 304(5672), 838-838. DOI: https://doi.org/10.1126/science.1094559
Tonus, F. (2012). Argümantasyona dayalı öğretimin ilköğretim öğrencilerinin eleştirel düşünme ve karar verme becerileri üzerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Topçu, M. S. (2008). Preservice science teachers’ informal reasoning regarding socioscientific issues and the factors influencing their iformal reasoning [Yayımlanmamış doktora tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Topçu, M. S. (2021). Sosyobilimsel konular ve öğretimi (4.baskı). Pegem Akademi.
Topçu, M. S., Muğaloglu, E. Z., & Güven, D. (2014). Socioscientific issues in science education: The case of turkey. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(6), 2340-2348.
Tuncay-Yüksel, B., & Cansız, N. (2020). Sosyobilimsel konularda muhakeme. M. Genç (Ed.), Kuramdan uygulamaya sosyobilimsel konular içinde (s.181-209). Nobel.
Tunç, A. (2011). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin karar vermede özsaygı ve karar verme stilleri ile algılanan ana baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
Tüzüngüç, B. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin sosyobilimsel muhakeme yeteneklerinin araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Ulaş, H., Epçaçan, C., Epçaçan, C., & Koçak, B. (2015). Öğretmen adaylarının karar vermede özsaygı düzeyi ve karar verme stillerinin incelenmesi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 1031-1052. DOI: https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.7831
Uygur, S. S. (2018). Lise öğrencilerinde problem çözme becerilerinin akılcı olmayan inanç düzeyi ve karar verme stillerine göre yordanması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 1014-1026. DOI: https://doi.org/10.17755/esosder.340642
Ülker-Hançer, N. (2019). Kavram karikatürleri ile zenginleştirilmiş tartışmacı metin yazma etkinliklerinin sosyo-bilimsel konuların öğretiminde kullanılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sinop Üniversitesi.
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
Wu, Y. T., & Tsai, C. C. (2011). The effects of different on-line searching activities on high school students’ cognitive structures and informal reasoning regarding a socio-scientific issue. Research in Science Education, 41(5), 771–785. DOI: https://doi.org/10.1007/s11165-010-9189-y
Yalçın, G. (2018). Sosyobilimsel biyoloji konularının fen bilgisi öğretmen adaylarının yazılı argümantasyon becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
Yazıcı, H. (2022). Ortaokul öğrencilerinin sosyobilimsel konular hakkındaki informal muhakeme ve karar verme becerilerinin araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sinop Üniversitesi.
Yılmaz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin bağlanma stilleri ile karar verme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nişantaşı Üniversitesi.
Yin, R. K. (2014). Case study research: Design and methods (5th ed.). Sage Publications.
Yolaçtı-Kızılkaya, K. (2021). Fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakeme biçimleri ve sosyobilimsel muhakeme yeterlikleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
Yurtsever, M. (2018). Abiyotik bir su ürünü olan sofra tuzunda mikroplastik kirliliği tehlikesi. Su Ürünleri Dergisi, 35(3), 243-249. DOI: https://doi.org/10.12714/egejfas.2018.35.3.03
Yurtsever, M. (2019). Nano- ve mikroplastik’lerin insan sağlığı ve ekosistem üzerindeki olası etkileri. Menba Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 17-24.
Zeidler, D. L., & Nichols, B. H. (2009). Socioscientific issues: Theory and practice. Journal Of Elementary Science Education, 21(2), 49-58. DOI: https://doi.org/10.1007/BF03173684
Zeidler, D. L., Sadler, T. D., Simmons, M. L., & Howes, E. V. (2005). Beyond STS: A research based framework for socioscientific issues education. Science Education, 89(3), 357-377. DOI: https://doi.org/10.1002/sce.20048
Zohar, A., & Nemet, F. (2002). Fostering students' knowledge and argumentation skills through dilemmas in human genetics. Journal of Research in Science Teaching, 39(1), 35-62. DOI: https://doi.org/10.1002/tea.10008
Zorlu, E. (2017). Öğretmen adaylarının küresel ısınmanın kaynağına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Merve Önpeker- Hatice Belge Can

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.