Öğrencilerin Sosyoekonomik Durumu, İçsel Motivasyonu ve Okulun Başarıya Verdiği Önemin Öğrencilerin Matematik Başarılarına Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2024381655Anahtar Kelimeler:
Matematik Başarısı- Çok Düzeyli Yapısal Eşitlik Modellemesi- TIMSSÖzet
Bu çalışmada öğrencilerin sosyoekonomik durumu, matematik öğrenmeyi sevmeleri, okullarının akademik başarıya verdikleri önem ile öğrenci matematik başarısı arasındaki ilişki çok düzeyli yapısal eşitlik modeliyle (ÇDYEM) incelenmiştir. Araştırmada örneklem TIMSS 2011 çalışmasına katılan Türkiye’deki 5960 sekizinci sınıf öğrencisidir. Araştırma bulguları öğrencilerin matematik başarı varyansının %33’ünün okullar arası farklılıklardan, %67’sinin öğrenciler arası farklılıklardan kaynaklandığını göstermiştir. ÇDYEM’de, öğrenci düzeyinde öğrencilerin sosyoekonomik durum ve öğrencilerin matematik öğrenmeyi sevmeleri, okul düzeyinde yine sosyoekonomik durum ve okullarının matematik başarısına verdiği önem yer alarak her iki düzeyde de bu değişkenlerin matematik başarısıyla ilişkisi modellenmiştir. Bulgulara göre sosyoekonomik durumu yüksek olan öğrencilerin bireysel başarıları; dolayısıyla bu öğrencilerin bulunduğu okulların ortalama başarıları diğer okullara göre nispeten daha yüksektir. Okul düzeyindeki sosyoekonomik durumun okulun akademik başarıya önem vermesini pozitif yönde etkileyerek okulların daha yüksek başarıya sahip olmalarına katkı sağladığı görülmüştür. Ayrıca, matematik öğrenmeyi seven öğrencilerin daha yüksek matematik başarısına sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Son olarak, araştırma bulgularına dayanarak eğitim politikaları kapsamında önerilerde bulunulmuştur.
İndirmeler
Referanslar
Akyüz, G. (2014). The effects of student and school factors on mathematics achievement in TIMSS 2011 [Special Issue: Large Scale Assessment]. Eğitim ve Bilim, 39(172), 150–162.
Albayrakoglu, O., & Yildirim, S. (2022). School characteristics mediating the relationship between school socioeconomic status and mathematics achievement. International Journal of Assessment Tools in Education, 9(1), 98-117.
Arıkan, S., van de Vijver, F. J. R., & Yağmur, K. (2016). Factors contributing to mathematics achievement differences of Turkish and Australian students in 2007 and 2011. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12(8), 2039–2059. DOI: https://doi.org/10.12973/eurasia.2016.1268a
Aslan, M., & Doğan, S. (2020). Dışsal motivasyon, içsel motivasyon ve performans etkileşimine kuramsal bir bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(26), 291–301. DOI: https://doi.org/10.21076/vizyoner.638479
Bakış, O., Levent, H., İnsel, A., & Polat, S. (2009). Türkiye’de egitime erisimin belirleyicileri. Eğitim Reformu Girişimi. https://www.egitimreformugirisimi.org/yayin/turkiyede-egitime-erisimin-belirleyicileri/
Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: yöntem, teknik ve ilkeler. (10. Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
Batyra, A. (2017). Enrollment in early childhood education and care in Turkey. Eğitim Reformu Girişimi. https://en.egitimreformugirisimi.org/issue/enrollment-in-early-childhood-education-and-care-in-turkey/
Berkowitz, R. (2017). A research synthesis of the associations between socioeconomic background, inequality, school climate, and academic achievement. Review of Educational Research, 87(2), 425–469. DOI: https://doi.org/10.3102/0034654316669821
Broer, M., Bai, Y., & Fonseca, F. (2019). Socioeconomic inequality and educational outcomes: evidence from twenty years of TIMSS. Springer Open. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-11991-1
Brown, T. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research (2nd Edition). The Guilford Press.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (16. Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
Çalık, T., & Kurt, T. (2010). Okul İklimi Ölçeği’nin nin (OİÖ) geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(157), 167–180.
Çalık, T., Kurt, T., & Çalık, C. (2011). Güvenli okul oluşturulmasında okul iklimi: kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73–84. DOI: https://doi.org/10.14527/C1S4M8
Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. The American Journal of Sociology, 94, 95–120. DOI: https://doi.org/10.1086/228943
Coleman, J. S., Campbell, E. Q., Hobson, C. J., McPartland, J., Mood, A. M., Weinfeld, F. D., & York, R. L. (1966). Equality of educational opportunity. U.S. Government Printing Office. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED012 275.pdf
Doğan, N., & Barış, F. (2010). Tutum, değer ve özyeterlik değişkenlerinin TIMSS-1999 ve TIMSS-2007 sınavlarında öğrencilerin matematik başarılarını yordama düzeyleri. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(1), 44–50.
Duncan, G. J., & Magnuson, K. (2013). Investing in preschool programs. Journal of Economic Perspectives, 27(2), 109–132. DOI: https://doi.org/10.1257/jep.27.2.109
Eğitim Reformu Girişimi (2009). Eğitimde eşitlik: Politika analyizi ve öneriler. Eğitim Reformu Girişimi. https://www.egitimreformugirisimi.org/yayin/egitimde-esitlik-politika-analizi-ve-oneriler/
Eğitim Reformu Girişimi (2016). Her çocuğa eşit fırsat: Türkiye’de erken çocukluk eğitiminin durumu ve öneriler. Eğitim Reformu Girişimi. https://www.egitimreformugirisimi.org/her-cocuga-esit-firsat-turkiyede-erken-cocukluk-egitiminin-durumu-ve-oneriler/
Engle, P. L., Fernald, L. C. H., Alderman, H., Behrman, J., O’Gara, C., Yousafzai, A., & Iltus, S. (2011). Strategies for reducing inequalities and improving developmental outcomes for young children in low-income and middle-income countries. The Lancet, 378(9799), 1339–1353. DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(11)60889-1
Erberber, E., Stephens, M., Mamedova, S., Ferguson, S., & Kroeger, T. (2015). Socioeconomically disadvantaged students who are academically successful: examining academic resilience cross-nationally. IEA’s Policy Brief Series, No. 5. https://www.iea.nl/policy_briefs.html
Ersan, O., & Rodriguez, M.C. (2020). Socioeconomic status and beyond: a multilevel analysis of TIMSS mathematics achievement given student and school context in Turkey. Large-scale Assessments in Education, 8, 15. DOI: https://doi.org/10.1186/s40536-020-00093-y
Foy, P. (2004). Intraclass correlation and variance components as population attributes and measures of sampling efficiency in PIRLS 2001. International Association for the Evaluation of Educational Achievement website. https://www.iea.nl/publications/list
Geesa, R. L., Izci, B., Song, H., & Chen, S. (2019). Exploring factors of home resources and attitudes towards mathematics in mathematics achievement in South Korea, Turkey, and the United States. Eurasia Journal of Mathematics, Science, and Technology Education, 15(9), em1751. DOI: https://doi.org/10.29333/ejmste/108487
Gottfried, A. E., Fleming, J. S., & Gottfried, A. W. (1998). Role of cognitively stimulating home environment in children’s academic intrinsic motivation: a longitudinal study. Child Development, 69(5), 1448–1460. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1998.tb06223.x
Gustafsson, J. E., Nilsen, T., & Hansen-Yang, K. (2018). School characteristics moderating the relation between student socio-economic status and mathematics achievement in grade 8. evidence from 50 countries in TIMSS 2011. Studies in Educational Evaluation, 57, 16–30. DOI: https://doi.org/10.1016/j.stueduc.2016.09.004
Harwell, M. (2018). Don’t expect too much: The limited usefulness of common SES measures. The Journal of Experimental Education, 87(3), 353–366. DOI: https://doi.org/10.1080/00220973.2018.1465382
Heck, R. H., & Thomas, S. L. (2015). An introduction to multilevel modeling techniques (3rd Edition). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315746494
Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1–55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118 DOI: https://doi.org/10.1080/10705519909540118
International Association for the Evaluation of Educational Achievement (2013). TIMSS 2011 international database. Boston College, TIMSS & PIRLS International Study Center website. https://timssandpirls.bc.edu/timss2011/international-database.html
Kagitcibasi, C., Sunar, D., Bekman, S., Baydar, N., & Cemalcilar, Z. (2009). Continuing effects of early enrichment in adult life: The Turkish Early Enrichment Project 22 years later. Journal of Applied Developmental Psychology, 30(6), 764–779. DOI: https://doi.org/10.1016/j.appdev.2009.05.003
Kılıç, S., & Aşkın O. E. (2013). Parental influence on students’ mathematics achievement: the comparative study of Turkey and best performer countries in TIMSS 2011. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 106, 2000–2007. DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.12.228
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modelling (3rd Edition). The Guilford Press.
Martin, M.O., & Mullis, I.V.S. (2012). Methods and procedures in TIMSS & PIRLS 2011. TIMSS & PIRLS International Study Center, Boston College. http://timssandpirls.bc.edu/methods/index.html
Meinck, S., Stancel-Piątak, A., & Verdisco, A. (2018). Preparing the ground: The importance of early learning activities at home for fourth grade student achievement. IEA Compass: Briefs in Education No 3.
Mullis, I. V.S., Martin, M.O., Foy, P., & Arora, A. (2012). TIMSS 2011 international results in mathematics. TIMSS & PIRLS International Study Center, Boston College.
Mullis, I. V.S., Martin, M.O., Ruddock, G. J., O’Sullivan, C. Y., & Preuschoff, C. (2009). TIMSS 2011 assessment frameworks. TIMSS & PIRLS International Study Center, Boston College.
Muthén, L., & Muthén, B. (1998–2010). Mplus user’s guide (Sixth Edition). Muthén & Muthén.
Nilsen, T., & Gustafsson, J.-E. (2014) School emphasis on academic success: exploring changes in science performance in Norway between 2007 and 2011 employing two-level SEM. Educational Research and Evaluation, 20(4), 308–327. DOI: https://doi.org/10.1080/13803611.2014.941371
Oral, I., & McGivney, E. J. (2014). Türkiye’de eğitim sisteminde eşitlik ve akademik basari: arastirma raporu ve analiz. Education Reform Initiative. https://www.egitimreformugirisimi.org/turkiye-egitim-sisteminde-esitlik-ve-akademik-basari/
Osborne, J. W. (2000). Advantages of hierarchical linear modeling. Practical Assessment, Research & Evaluation, 7(1), 1–4.
Østbø, I. U., & Zachrisson, H. D. (2022) Student motivation and parental attitude as mediators for SES effects on mathematics achievement: evidence from Norway in TIMSS 2015. Scandinavian Journal of Educational Research, 66(5), 808–823. DOI: https://doi.org/10.1080/00313831.2021.1939138
Owens, A. (2018). Income segregation between school districts and inequality in students’ achievement. Sociology of Education, 9(1), 1–27. DOI: https://doi.org/10.1177/0038040717741180
Owens, A., Reardon, S. F., & Jencks, C. (2016). Income segregation between schools and school districts. American Educational Research Journal, 53(4), 1159–1197. DOI: https://doi.org/10.3102/0002831216652722
Özer, M., Gençoğlu, C., & Suna, H. E. (2020). Türkiye’de eğitimde eşitsizlikleri azaltmak için uygulanan politikalar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2), 294–312.
Raudenbush, S., & Bryk, A. S. (2002). Hierarchical linear models: Application and data analysis methods. Sage Publication.
Sarı, M. H., Arıkan, S., & Yıldızlı, H. (2017). 8. sınıf matematik akademik başarısını yordayan faktörler: TIMSS 2015. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 8(3), 246–265. DOI: https://doi.org/10.21031/epod.303689
Sarıer, Y. (2020). TIMSS uygulamalarında Türkiye’nin performansı ve akademik başarıyı yordayan değişkenler. Temel Eğitim Dergisi, 2(2), 6–27.
Sülkü, S. N., & Abdioğlu, Z. (2015). Public and private school distinction, regional development differences, and other factors influencing the success of primary school students in Turkey. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(2), 419–431.
Suna, H. E., & Özer, M. (2021). Türkiye’de sosyoekonomik düzey ve okullar arası başarı farklarının akademik başarı ile ilişkisi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 12(1), 54–70. DOI: https://doi.org/10.21031/epod.860431
Suna, H. E., & Özer, M. (2022). The relationship of preschool attendance with academic achievement and socioeconomic status in Turkey. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 13(1), 54–68. DOI: https://doi.org/10.21031/epod.1060460
Tavşancıl, E., & Yalçın, S. (2015). A determination of Turkish student’s achievement using hierarchical linear models in trends in international mathematics-science study (TIMSS) 2011. The Anthropologist, 22(2), 390–396. DOI: https://doi.org/10.1080/09720073.2015.11891891
Tucker-Drob, E. M. (2012). Preschools reduce early academic achievement gaps: A longitudinal approach. Psychological Science, 23(3), 310–319. DOI: https://doi.org/10.1177/0956797611426728
Ünal, I., Özsoy, S., Yıldız, A., Güngör, S., Aylar, E., & Çankaya, D. (2010). Egitimde toplumsal ayrisma. Ankara University Publishing.
Wang, J., & Wang, X. (2012). Structural equation modeling: applications using mplus (First Edition). Wiley Publication. DOI: https://doi.org/10.1002/9781118356258
Wang, L., & Finch, H. (2018). Motivation variables mediate the relationship between socioeconomic status and academic achievement. Psychology and Education: An Interdisciplinary Journal, 55, 123–136.
Yang, Y., & Gustafsson, J. E. (2004). Measuring socioeconomic status at individual and collective levels. Educational Research and Evaluation, 10(3), 259–288. https://doi.org/10.1076/edre.10.3.259.30268 DOI: https://doi.org/10.1076/edre.10.3.259.30268
Yang, Z., Barnard-Brak, L., & Siwatu, K. (2019). How does the availability of information and communication technology (ict) resources mediate the relationship between socioeconomic status and achievement? Journal of Technology in Behavioral Science, 4, 262–266. DOI: https://doi.org/10.1007/s41347-018-0079-x
Yavuz, H. Ç., Demirtaşlı, R. N., Yalçın, S., & Dibek, M. İ. (2017). Türk öğrencilerin TIMSS 2007 ve 2011 matematik başarısında öğrenci ve öğretmen özelliklerinin etkileri. Eğitim ve Bilim, 42(189), 27–47. DOI: https://doi.org/10.15390/EB.2017.6885
Yayan, B. (2003). A cross-cultural comparison of mathematics achievement in the Third International Mathematics and Science Study-Repeat (TIMSS-R) [Unpublished Master’s Thesis]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Yetkiner-Özel, Z. E., Özel, S., & Thompson, B. (2013). SES-related mathematics achievement gap in Turkey compared to European Union countries. Eğitim ve Bilim, 38(170), 179–193.
Yıldırım, S. (2011). Öz-yeterlik, içe yönelik motivasyon, kaygı ve matematik başarısı: Türkiye, Japonya ve Finlandiya'dan bulgular. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(1), 277–291.
Yıldırım, S. (2012) Teacher support, motivation, learning strategy use and achievement: A multilevel mediation model. The Journal of Experimental Education, 80(2), 150–172. https://doi.org/10.1080/00220973.2011.596855 DOI: https://doi.org/10.1080/00220973.2011.596855
Zopluoglu, C. (2012). A cross-national comparison of intra-class correlation coefficient in educational achievement outcomes. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 3(1), 242–278.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 1970 Yaşadıkça Eğitim
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.