Merkez ve Taşrada Okul Öncesi Öğretmenliği: Tekrar Aynı Yere Atanmak İster Misiniz?
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2024383625Anahtar Kelimeler:
Okul Öncesi Eğitim- Okul Öncesi Öğretmeni- Öğretmen İstihdamı- TaşraÖzet
Bu çalışmanın amacı, merkez ve taşrada okul öncesi öğretmenliği yapan eğitimcilerin tekrar aynı yerde görevlerini icra edip etmeme konusundaki tutumlarını ortaya çıkararak, merkez ve taşrada okul öncesi öğretmeni olmak ile ilgili görüşlerini ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) desenine göre oluşturulan araştırma, merkez ve taşrada görev yapan 16 okul öncesi öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, çevrimiçi ve yüz yüze görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, merkez ve taşrada aynı görevi yapan okul öncesi öğretmenlerinin farklı deneyimlerinin olduğu, merkez ve taşradaki öğretmenlerin memnuniyet/memnuniyetsizlik ölçütlerini etkileyen pek çok etkenin bulunduğu ortaya çıkmıştır. Merkezde görevli öğretmenler, okullarının donanımları, konumları ve çevresi ile ilgili çoğunlukla olumlu ifadelerde bulunurken; taşrada görevli öğretmenler özellikle fiziksel imkanlar açısından büyük problemlerle karşılaştıklarını, sınıflarında materyal eksikliği bulunduğunu, ısınma-elektrik sorunları yaşadıklarını, okullarının merkeze uzak olduğunu, toplu ulaşım aracı olmadığını belirtmişlerdir. Sonuç olarak, taşrada görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin görüş ve deneyimlerinin dikkate alınması; eğitimde imkân ve fırsat eşitliği sağlanmasına, örgütsel/kurumsal başarı sağlanmasına ve özellikle okul öncesi öğretmenlerinin görevinden/kurumundan memnun olmasına katkı sağlayacaktır.
İndirmeler
Referanslar
Alisinanoğlu, F., & Kesicioğlu, O. S. (2010). Okul öncesi dönem çocuklarının davranış sorunlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Giresun ili örneği). Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 3(1), 93-110.
Analı, K. C., & Şahin, A. (2020). Kırsal bölgelerde mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin mesleki sorunları. Türkiye Eğitim Dergisi, 5(2), 396-414.
Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV). (2003). Erken çocukluk eğitimi politikaları: Yaygınlaşma, yönetişim ve yapılar toplantısı raporu. https://acev.org/wpcontent/uploads/2017/11/erken_cocukluk_egitimi_politikalari_yayginlasma_yonetisim_yapilar_toplantisi.pdf
Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV). (2009). Türkiye’de erken çocukluk eğitimi: Erişim, eşitlik ve kalite. AÇEV Yayınları.
Arslan, Y. (2018). Öğretmenlerin farklılıkların yönetimi yaklaşımlarına ilişkin algıları ile örgütsel mutluluk algıları arasındaki ilişki [Yayınlanmamış doktora tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
Aydın, A., Sarıer, Y., Uysal, Ş., Özoğlu, E., & Özer, F. (2014). Türkiye’de öğretmen istihdamı politikalarının değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(4), 397-420. DOI: https://doi.org/10.14527/kuey.2014.016
Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. DOI: https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
Başal, H. A. (2005). Okul öncesi eğitimin ilke ve yöntemleri. Morpa Kültür Yayınları.
Berg, B., & Lune, H. (2019). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Eğitim Yayınevi.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2022). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. PEGEM Akademi.
Can, E., & Kılıç, S. (2019). Okul öncesi eğitim: temel sorunlar ve çözüm önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 483-519.
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Siyasal Yayın Dağıtım.
Çakıroğlu, E., & Çakıroğlu, J. (2003). Reflections on teacher education in Turkey. European Journal of Teacher Education, 26(2), 253-264. DOI: https://doi.org/10.1080/0261976032000088774
Çakmak, Ö. (2008). Eğitimin ekonomiye ve kalkınmaya etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 11, 33-41.
Çevlik, Ç., Kılıç, H., Damaksız, M., Dinçel, L., & Mihrican, M. (2022). Mevsimlik tarım işçiliği göçü ve erken çocukluk dönemi gelişimi. Atlas Sosyal Bilimler Dergisi, 1(10), 19-30.
Çolak, N. (2009). Eğitim coğrafyası bakımından Doğu Anadolu Bölgesi illerinde okullaşma oranları (1980-2000) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
Demir, M. K., & Arı, E. (2013). Öğretmen sorunları-Çanakkale ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 107-126.
Doğan, S., & Karataş, A. (2011). Örgütsel etiğin çalışan memnuniyetine etkisi üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 37, 1-40.
Ekinci, S. Z. (2019). Okul öncesi eğitim kurumlarında öğretmen-aile birliği ve öğretmenlerin velilerle yaşadıkları sorunlar [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
Erdem, M., Aydın, İ., Taşdan, T., & Akın, U. (2011). Educational problems and solutions in Turkey: The views of district governors, Educational Management Administration & Leadership, 39(2), 242-256. DOI: https://doi.org/10.1177/1741143210390059
Ertürk, G., Özen Altınkaynak, Ş., Veziroğlu, M., & Erkan, S. (2014). Okul öncesi öğretmenlerin üniversite deneyimlerinin mesleki yaşantılarına etkisine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 897-908.
Fredrickson, B. L. (2003). The value of positive emotions: The emerging science of positive psychology is coming to understand why it’s good to feel good. American scientist, 91(4), 330-335. DOI: https://doi.org/10.1511/2003.26.865
Güçlü, M., & Altan, A. E. (2020). Türkiye'de okul öncesi eğitim alanında görülen sorunlar üzerine genel bir değerlendirme. Journal of International Social Research, 13(69), 1052-1061. DOI: https://doi.org/10.17719/jisr.2020.4019
Gümüşten, D. (2017). Mülteci çocukların eğitimi ve uyumlarına yönelik yapılan müdahale programları üzerine bir derleme. Nesne Psikoloji Dergisi, 5(10), 247-264.
Gürsakal, S., & Öngen, K. B. (2008) Yaşam memnuniyeti anketinin istatistiksel yöntemler ile analizi. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 1-14.
Kandır, A. (2001). Çocuk gelişiminde okul öncesi eğitim kurumlarının yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 151(1), 102-104.
Kaplan, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin yönetim ile yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 29(1), 49-64.
Kazu, H., & Deniz, E. (2019). Kapsayıcı eğitim bağlamında öğretmenlerin mülteci öğrencilere ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1336-1368. DOI: https://doi.org/10.26466/opus.612341
Kılıç, Ş. (2019). Okul öncesi eğitimde temel sorunlar ve çözüm öneriler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırklareli Üniversitesi.
Kurşunlu, E. (2018). Türkiye’deki okul öncesi eğitim kurumlarının fiziksel özelliklerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
McMillian, J. H. (2004). Educational research fundamentals for the consumer. Pearson Education.
Miles, B. M., & Huberman M. A. (2016). Nitel veri analizi. Pegem Akademi.
Mullins, L. J. (1996). Management and organizational behaviour (Fourth Ed.). Pitmon Publishing.
Oğuzkan, Ş., & Oral, G. (2003). Okulöncesi eğitimi. Milli Eğitim Basımevi.
Özdemir, M., Civelek, Ş., Çetin, E., Karapınar, N., & Özel, D. (2015). Öğretmenlerin eğitimsel çevresel ve sosyal sorunları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 163-181. DOI: https://doi.org/10.14582/DUZGEF.609
Özkubat, S. (2013). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim ortamlarının düzenlenmesi ve donanım. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Dergisi, 4(2), 58-66.
Özpınar, M., & Sarpkaya, R. (2010). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 17-29.
Palavan, Ö., & Donuk, R. (2016). Kırsal kesimde görev yapan öğretmenlerin sorunları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 109-128. DOI: https://doi.org/10.29065/usakead.232430
Razon, N. (1982). Okuma güçlükleri. Eğitim ve Bilim, 7(39),19-29.
Recepoğlu, E., Akgün, K., & Aksu, S. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının KPSS alan sınavına ilişkin görüşleri. Kastamonu Üniversitesi Eğitim Dergisi, 24(5), 2537-2548.
Simon, N. (2016). Challenges pre-school teachers face in the implementation of the early childhood curriculum in the cape coast metropolis. Journal of Education and Practice 7(1), 54-62.
Suna, H. E., Altun, Ü, Emin, M. N., & Gür, B. S. (2021). Türkiye’de eğitimin 20 yılı. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı.
Tok, E. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarında yönetim sorunları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
Tonbul, Y., & Ağaçdiken, Y. (2018). Öğretmen adaylarının görüşlerine göre sözleşmeli öğretmenlik mülakatındaki soruların incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 46-63. DOI: https://doi.org/10.19160/ijer.395554
Toprak, Z., & Güneş, C. (2019). Okul öncesi eğitimde sınıf mevcudunun etkinliklere etkisi üzerine nitel bir çalışma. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 3(4), 274-286. DOI: https://doi.org/10.34056/aujef.613918
Turan, S., & Garan, Ö. (2008). Kırsal kesimde görev yapan sınıf öğretmenlerinin matematik öğretiminde karşılaştıkları güçlükler. Milli Eğitim Dergisi, 177(3), 116-128.
Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. (2021). Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanteri. https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx
Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı. (2021). Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim. MEB.
Türkiye Cumhuriyeti Resmî Gazete. (2022). Öğretmenlik Meslek Kanunu. 2.02.2022. Sayı:31750.
Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı. (1998). Eğitim fakültelerinde öğretmen yetiştirme programlarının geliştirilmesine yön veren temel ilkeler. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari-mart-1998.pdf
Tye, B., & Tye, K. (1992). Global education: A study of school change. Suny Press.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). (2018). Dünya erken çocukluk bakımı ve eğitimi konferansı. https://www.unesco.org/en/education/early-childhood/2022-world-conference
Uygun, S. (2012). Basında öğretmen sorunları. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 72-91.
Uysal, M., Sayılan, F., Yıldız, A., Türk, E., Türkmen N., & Korkmaz, N. (2016). Mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının temel eğitim sorunları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 183-201. DOI: https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001380
Wagner, T. M. (2013). Supporting refugee children in Pennsylvania public schools [Unpublished Doctoral dissertation]. University of Pittsburgh.
Yağan Güder, S. (2019). Dikenli gül: Türkiye’de kırsal kesimde okul öncesi öğretmeni olmaya ilişkin fenomenolojik bir çalışma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(3), 921-941.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Zembat, R. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin okul yöneticisi, meslektaşları ve aileler bağlamında algıladıkları çatışma durumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(163), 203-2015.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 1970 Yaşadıkça Eğitim
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.