Üniversite Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığı ile Düşünme İhtiyacı ve Duyguları İfade Etme Arasındaki İlişki
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2020342219Anahtar Kelimeler:
İnternet Bağımlılığı- Düşünme İhtiyacı- Duyguları İfade EtmeÖzet
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı düzeyi ile düşünme ihtiyacı ve duyguları ifade etme düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ayrıca çalışmada bu kavramların bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği de incelenmiştir. Çalışma 286 kız, 103 erkek ve cinsiyetini belirtmeyen 2 kişi olmak üzere toplam 391 öğrenciyle yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Young İnternet Bağımlılığı Testi - Kısa Formu, Düşünme İhtiyacı Ölçeği, Duyguları İfade Etme Ölçeği ve araştırmacının oluşturduğu kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler İlişkisiz Grup t Testi, Tek yönlü Varyans Analizi ve Çoklu Regresyon Analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda internet bağımlılığı ile düşünme ihtiyacı ve duyguları ifade etmenin yakınlık alt boyutu arasında anlamlı ve ters yönde bir ilişki bulunmuştur. Düşünme ihtiyacı ve yakınlık duygu ifadesinin internet bağımlılığını yordadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları literatürdeki diğer bulgular ile birlikte tartışılmış, eğitimcilere ve ailelere öneriler sunulmuştur.
İndirmeler
Referanslar
Adıgüzel, G. (2012). Üniversite öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin empatik eğilim, duyguları ifade etme ve öz-anlayış açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Akdağ, M., Şahan Yılmaz, B., Özhan, U. ve Şan, İ. (2014). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (İnönü Üniversitesi örneği). İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 77–96. doi:10.17679/iuefd.98972 DOI: https://doi.org/10.17679/iuefd.98972
Akin, A. ve Iskender, M. (2011). Internet addiction and depression, anxiety and stress. International Online Journal Of Educational Sciences, 3(1), 138-148.
Akpur, U. (2017). The predictıve degree of unıversity students’ levels of metacognition and need for cognition on their academic achievement. European Journal of Foreign Language Teaching, 20(2), 52-63.
Alaçam, H., Ateşçi, F. C., Şengül, A. C. ve Tümkaya, S. (2015). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının sigara ve alkol kullanımı ile ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16(6), 383-389.
Altınbaş, K., Gülöksüz, S., Özçetinkaya, S. ve Oral, E. T. (2010). Empatinin biyolojik yönleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2(1), 15-25.
Altınova, A., Daşbaş, S. ve Kesen, N. F. (2019) 11-17 yaş arası ergenlerde internet bağımlılığı ve video kanallarının takip edilmesinin incelenmesi. Pediatric Practice and Research, 7(4), 90-96.
Amerikan Psikiyatri Birliği. (2014). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal elkitabı (5. bs.) (Çev. E. Köroğlu). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Anlayışlı, C. ve Serin, N. B. (2019). Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresyonun cinsiyet, akademik başarı ve internete giriş süreleri açısından incelenmesi. Folklor/edebiyat, 25(97), 730-743. DOI: https://doi.org/10.22559/folklor.977
Anlı, G. (2018). Kişilerarası duyarlılık ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 103-118.
Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., Smith, E. E., Bem, D. J. ve Hoeksema, S. M. (2010). Psikolojiye Giriş (Çev. Y. Alogan). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili. Selçuk İletişim, 6(1), 5–22.
Balkan, E. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilgisayar-internet bağımlılığı ve aile fonksiyonları arasındaki ilişki. Education Sciences, 6(1), 231–239.
Barett, F. L., Lane, R. D., Sechrest, L. ve Schwartz, G. E. (2000). Sex differences in emotional awareness. Personality and Social Psychology Bulletin, 26(9), 1027-1035. DOI: https://doi.org/10.1177/01461672002611001
Bavolar, J. ve Mihal, S. (2018). Decision-making styles and information search–the relationships with need for cognition and curiosity. Psychology and Its Contexts, 9(2), 27–36.
Baysan-Arslan, S., Cebeci, S., Kaya, M. ve Canbal, M. (2016). Relationship between internet addiction and alexithymia among university students. Clinical & Investigative Medicine, 39(6), 111-115. DOI: https://doi.org/10.25011/cim.v39i6.27513
Bisen, S. S. ve Deshpande, Y. (2020). Prevalence, predictors, psychological correlates of internet addiction among college students in India: A comprehensive study. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 21(2), 117-123. DOI: https://doi.org/10.5455/apd.47328
Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cacioppo, J. T. ve Petty, R. E. (1982). The need for cognition. Journal Of Personality And Social Psychology, 42(1), 116–131. doi:10.1037/0022-3514.42.1.116 DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.42.1.116
Campos, W. M., Serebrisky, D. ve Castaldelli-Maia, M. J. (2016). Smoking and cognition. Current drug abuse reviews, 9(2), 76-79. DOI: https://doi.org/10.2174/1874473709666160803101633
Canan, F., Ataoğlu, A., Özçetin, A. ve İçmeli, C. (2012). The association between internet addiction and dissociation among Turkish college students. Comprehensive Psychiatry, 53(5), 422-426. DOI: https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2011.08.006
Cengizhan, C. (2005). Öğrencilerin bilgisayar ve internet kullanımında yeni bir boyut: İnternet bağımlılığı. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(22), 83-98.
Cevizci, A. (2010). Eğitim sözlüğü. İstanbul: Say Yayınları.
Çakar, U., ve Erbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar ışığında değişen duygu-zeka ilişkisi ve duygusal zeka. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 23-48.
Çok, R. ve Kutlu, M. (2018). Üniversite öğrencilerin ders esnasında ders dışı internet kullanım davranışları ile akademik güdülenme düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. The Journal Of International Lingual Social And Educational Sciences, 4(1), 1-21.
Demirtaş-Madran, H. A. (2012). Cinsiyet, cinsiyet rolü, yönelimi ve düşünme ihtiyacı. Turkish Psychological Association, 15(29), 1–10.
Dumlupınar, E. O., Mercan, N., Şaylan, O. ve Buran, A. Ç. (2012). İş ortamında duyguları ifade etme ve iletişim becerileri üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1),1309–8039.
Ekşi, H., İkiz, K. ve Başman, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin mutluluk korkusu ve duygularını ifade etme becerileri arasındaki ilişkide öz duyarlılığın aracı rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 820-829. DOI: https://doi.org/10.24106/kefdergi.702904
Elias, S. M. ve Loomis, R. J. (2002). Utilizing need for cognition and perceived self‐efficacy to predict academic performance. Journal of Applied Social Psychology, 32(8), 1687-1702. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.2002.tb02770.x
Ergin, A., Uzun, S. U. ve Bozkurt, A. İ. (2013). Tıp fakültesi öğrencilerinde internet bağımlılığı sıklığı ve etkileyen etmenler. Pamukkale Tıp Dergisi, 6(3), 134-142. DOI: https://doi.org/10.5505/ptd.2013.41713
Eşği, N. (2014). Aile-Çocuk İnternet Bağımlılık Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlaması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 807–839.
Fleischhauer, M., Enge, S., Brocke, B., Ullrich, J., Strobel, A. ve Strobel, A. (2010). Same or different? Clarifying the relationship of need for cognition to personality and intelligence. Personality and Social Psychology Bulletin, 36(1), 82-96. DOI: https://doi.org/10.1177/0146167209351886
Gençdoğan, B. (2001). Üniversite öğrencilerinin düşünme ihtiyaçlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 227–234.
Griffiths, M. (1999). Internet addiction: Fact or fiction? The Psychologist, 12(5), 246-250.
Gülgöz, S. ve Sadowski, C. J. (1995). Düşünme ihtiyacı ölçeğinin Türkçe uyarlaması ve öğrenci başarısı göstergeleri ile korelasyonu. Türk Psikoloji Dergisi, 10(35), 15–24.
Güncü, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme eğiliminin sosyo-demografik ve kişilik özellikleri ile birlikte araştırılması: Bir vakıf üniversitesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Mersin.
İyitoğlu, O. ve Çeliköz, N. (2017). Exploring the impact of internet addiction on academic achievement. European Journal of Education Studies, 3(5), 38-59.
Jain, A., Sharma, R., Gaur, K. L., Yadav, N., Sharma, P., Sharma, N., ... Sinha, K. M. (2020). Study of internet addiction and its association with depression and insomnia in university students. Journal of Family Medicine and Primary Care, 9(3), 1700-1706. DOI: https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_1178_19
Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Günümüzde insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Yayınevi.
Kandell, J. J. (1998). Internet addiction on campus: The vulnerability of college students. Cyberpsychology & Behavior, 1(1), 11-17. DOI: https://doi.org/10.1089/cpb.1998.1.11
Karagözoğlu-Aslıyüksek, M. (2017). Bilgi profesyoneli adaylarının internet bağımlılığı düzeyleri: Marmara üniversitesi bilgi ve belge yönetimi bölümü örneği. Bilgi ve Belge Araştırmaları Dergisi, 6(2), 23-45.
Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemleri (8. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karasu, F., Bayır, B. ve Çam, H. H. (2017). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı ile sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 2146-4561. DOI: https://doi.org/10.31834/kilissbd.345142
Kılıç, Z. ve Durat, G. (2017). Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımının genel psikolojik belirtileri ve sosyal fobi ile ilişkisi. Sakarya Tıp Dergisi, 7(2), 97–104. DOI: https://doi.org/10.31832/smj.332753
Kırnık, D., Susam, E. ve Özbek, R. (2019) Öğretmen adaylarının internet bağımlılık düzeyi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 976-986. DOI: https://doi.org/10.17679/inuefd.610723
Kim, D. (2012, Mayıs). İnternette kumar ve oyun bağımlılıkları: Endişe edilmesi gerekiyor mu? 1. Uluslararası Teknoloji Bağımlılığı Kongresi 2012 (s. 189-192) içinde. İstanbul: Grand Cevahir Kongre Merkezi.
King, L. A. ve Emmons, R. A. (1990). Conflict over emotional expression: Psychological and physical correlates. Journal of personality and social psychology, 58(5), 864-877. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.58.5.864
Kutlu, M., Savcı, M., Demir, Y. ve Aysan, F. (2016). Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formunun Türkçe uyarlaması: Üniversite öğrencileri ve ergenlerde geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(1), 69-76. DOI: https://doi.org/10.5455/apd.190501
Kuyumcu, B. (2011). Üniversite öğrencilerinin duygusal farkındalık duyguları ifade etme benlik kurgusu ve öznel iyi oluş durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 1(2), 104–113.
Kuyumcu, B. ve Güven, M. (2012). Türk ve İngiliz üniversite öğrencilerinin duygularını fark etmeleri ve ifade etmeleri ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki. GEFAD, 32(3), 589–607.
Kuzucu, Y. (2006). Duyguları fark etmeye ve ifade etmeye yönelik bir psiko-egitim programının, üniversite öğrencilerinin duygusal farkındalık düzeylerine, duyguları ifade etme eğilimlerine, psikolojik ve öznel iyi oluşlarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Mayda, A. S., Tufan, N. ve Baştaş, S. (2007). Düzce Tıp Fakültesi öğrencilerinin sigara konusundaki tutumları ve içme sıklıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(5), 364-370.
Mishra, S., Draus, P., Goreva, N., Leone, G. ve Caputo, D. (2014). The impact of internet addiction on unıversity students and its effect on subsequent academic success: A survey based study. Issues in Information Systems, 15(1), 344-352.
Ozan, F., Erol, O., Dönmez, F. İ. ve Kurt, A.A. (2014). BÖTE bölümü öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçları ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 3(2), 17–28.
Pawlikowski, M., Altstötter-Gleich, C. ve Brand, M. (2013). Validation and psychometric properties of a short version of Young’s Internet Addiction Test. Computers in Human Behavior, 29(3), 1212-1223. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2012.10.014
Pektaş, İ. ve Mayda, S. A. (2018). Tıp fakültesi öğrencilerinde internet bağımlılığı düzeyi ve etkileyen etmenler. Sakarya Tıp Dergisi, 8(1), 52–62. DOI: https://doi.org/10.31832/smj.368316
Polat, R. H. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bazı sosyo-demografik özellikleri ve düşünme ihtiyacına göre problem çözme becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Sadowski, C. J. Ve Gülgöz, S. (1996). Elaborative processing mediates the relationship between need for cognition and academic performance. The Journal of Psychology, 130(3), 303-307. DOI: https://doi.org/10.1080/00223980.1996.9915011
Sağır, M. ve Doğruluk, S. (2018). Öğretmen adaylarının sosyal medyaya ilişkin tutumları ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1041–1063. DOI: https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-400743
Serim, F. ve Cihangir Çankaya, Z. (2015). Yetişkinlerin psikolojik yardım arama tutumlarının yordanması. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 177-198. doi:10.12984/eed.79026 DOI: https://doi.org/10.12984/eed.79026
Sorhan, G. (2014). Üniversite öğrencilerinin düşünme ihtiyaçlarının temel psikolojik ihtiyaçlarının doyumuna göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Southam-Gerow, M. A. (2014). Çocuklarda ve ergenlerde duygusal düzenleme (Çev. M. Şahin ve M. Artıran). Ankara: Nobel.
Taş, İ. (2018). Ergenlerde internet bağımlılığı ve psikolojik belirtilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 31-41. DOI: https://doi.org/10.18506/anemon.310973
Taş, İ., Eker, H. ve Anlı, G. (2014). Orta öğretim öğrencilerinin internet ve oyun bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 1(2), 37-57.
Tezcan, S. ve Yardım, N. (2003). Türkiye’de çeşitli sağlık kurumlarında doktor, hemşire ve tıp fakültesi öğrencilerinin sigara içme boyutu. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 51(4), 390-397.
Türel, Y. K. ve Toraman, M. (2015). The relationship between internet addiction and academic success of secondary school students. Anthropologist, 20(1), 280-288.
Uçar, E. (2016). Facebook’ta duyguları ifade etme ölçeği geliştirme çalışması. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 41–57.
Uysal, M. A., Kadakal F., Karşıdağ Ç., Bayram G. N., Uysal Ö. ve Yılmaz V. (2012). Fagerstrom nikotin bağımlılık testinin Türkçe versiyonun güvenirliği ve faktör analizi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 52(2), 115-121.
Varol, C. (2018). Kişilerarası ilişkiler psikoterapisi eğitimi almanın subjektif mutluluk, empati, duyguları ifade etme ve yakın ilişkilerde yaşantılar üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.
Vural, Z. ve Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yasar University, 5(20), 3348-3382.
Yalçın, S. B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duyguları ifade edebilmelerinin aleksitimi ve psikolojik ihtiyaçlarına göre incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Yan, W., Li, Y. ve Sui, N. (2014). The relationship between recent stressful life events, personality traits, perceived family functioning and internet addiction among college students. Stress and Health, 30(1), 3-11. DOI: https://doi.org/10.1002/smi.2490
Yedirir, S. ve Hamarta, E. (2015). Emotional expression and spousal support as predictors of marital satisfaction: The case of Turkey. Educational Sciences: Theory and Practice, 15(6), 1549-1558.
Yılmaz, D., Gökdere Çinar, H. ve Özyazıcıoğlu, N. (2017). Hemşirelik öğrencilerinde akıllı telefon ve internet bağımlılığı ile üst ekstremite fonksiyonel aktivite düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(3), 34-39. doi:10.22312/sdusbed.311497 DOI: https://doi.org/10.22312/sdusbed.311497
Yılmaz, M., Yılmaz, A., Sönmez, C. I. ve Aşıkhasan, İ. (2019). Düzce ili aile sağlığı merkezi çalışanlarında internet, sigara, alkol, madde bağımlılığı ile kişilik İlişkisi. Evaluation, 15(1), 15-20.
Young, K. S. (1998). Caught in the net: How to recognize the signs of internet addiction and a winning strategy for recovery. New York: John Wiley.
Young, K. S. (2007). Cognitive behavior therapy with internet addicts: Treatment outcomes and implications. Cyber Psychology & Behavior, 10(5), 671-679. DOI: https://doi.org/10.1089/cpb.2007.9971
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 Yaşadıkça Eğitim

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.