Ortaokul Öğrencilerinde Anneye Bağlanma ve Benlik Saygısı
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2020342209Anahtar Kelimeler:
Anneye Bağlanma- Benlik Saygısı- Korelasyon- Ortaokul ÖğrencileriÖzet
Ergenlerde bağlanma ve benlik saygısı ayrı ayrı sıklıkla ele alınan sorunsallar olarak dikkat çekmektedir. Benlik saygısının kişilerin sağlıklı davranış geliştirmesine yardım ettiğini ve psikolojik iyi olma durumlarına olumlu katkı yaptığı iyi bilinen bir olgudur. Benzer şekilde bağlanmanın, özellikle anneye bağlanmanın, benlik saygısının öncülü olduğunu belirten araştırmalar mevcuttur. Bu çalışma bu alan yazına anneye bağlanma ve benlik saygısı arasındaki ilişkiyi inceleyerek eklemlenmektedir. Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin anneye bağlanma biçimleri ile benlik saygısı düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. İlişkisel desende yapılan bu çalışmada rastgele seçilen 343 öğrencinin sağladığı veriler kullanılmıştır. Çalışmada öğrencilerin anneye bağlanma biçimleri ile benlik saygısı düzeyleri arasında olumlu ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Çalışma, bulgulardan hareketle, anne-çocuk bağlanma programlarının geliştirilmesi ve uygulanmasını önererek sonlanmaktadır.
İndirmeler
Referanslar
Ainsworth, M. D. S. (1989). Attachment beyond infancy. American Psychologist, 44(4), 709-716. DOI: https://doi.org/10.1037/0003-066X.44.4.709
Ainsworth, M. D. S., Blehar, M., Waters, E. ve Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Armsden, G. C. ve Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent and peer attachment: Individual differences and their relationship to psycho- logical well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16(5), 427–454. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02202939
Baltacı, Ş. H. ve Altan, T. (2016). Lise öğrencilerinde benlik saygısının yordayıcısı olarak depresyon, bağlanma ve şiddet eğilimi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğiti Fakültesi Dergisi, 1(40), 227-239. DOI: https://doi.org/10.21764/efd.34257
Başbekleyen, F. Z. (2018). Aile ve çocuk arasındaki güvensiz bağlanmanın, ortaokul son sınıf öğrencilerinde benlik algısı, sosyal anksiyete, depresif belirtileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bowlby, J. (1977). The making and breaking of affectional bonds in: A etiology and psychopathology in the light of attachment theory. British Journal of Psychiatry, 130(3), 201-210. DOI: https://doi.org/10.1192/bjp.130.3.201
Bowlby, J. (1982). Attachment and loss. New York: Basic Books.
Bowlby, J. (1988). A secure base: Parent–child attachment and healthy human development. New York: Basic Books.
Burke, R. J. ve Weir, T. (1978). Benefits to adolescents of helping relationships with parents and peers. Psychological Reports, 42(3), 1175-1184. DOI: https://doi.org/10.2466/pr0.1978.42.3c.1175
Cassidy, J. (1988). Child-mother attachment and the self in six-year-olds. Child Development, 59(1), 121–134. doi:10.2307/1130394. DOI: https://doi.org/10.2307/1130394
Coopersmith, S. (1967) The Antecedents of self- esteem. San Francisco: Freeman and Company.
Çelik, G. (2007). Çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğine başvuran ergenlerin özellikleri (Uzmanlık Tezi). Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Adana.
Dede, F. (2015). Lise öğrencilerinin çatışma çözme yaklaşımlarının bağlanma stilleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Demirtaş, A. S. (2019). Erken ergenlikte güvenli bağlanma ve öz-yeterlik: Umudun aracı rolü. Eğitim ve Bilim, 44(200), 175-190.
Diener, M. L., Isabella, R. A., Behunin, M. G. ve Wong, M. S. (2007). Attachment to mothers and fathers during middle childhood: Associations with child gender, grade, and competence. Social Development 17(1), 84-101. doi:10.1111/j.1467-9507.2007.00416.x DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00416.x
Geniş, N. E. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarında bağlanma ve benlik algısı ilişkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Karabük üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Karabük.
Giedd, J. N., Blumenthal, J., Jeffries, N. O., Castellanos, F. X., Liu, H., Zijdenbos, A., . . . Rapoport, J. L. (1999). Brain development during childhood and adolescence: A longitudinal MRI study. Nature Neuroscience, 2(10), 861-863. doi: 10.1038/13158 DOI: https://doi.org/10.1038/13158
Graybill, D. (1978). Relationship of maternal child-rearing behaviors to children's self-esteem. The Journal of Psychology, 100(1), 45-47. doi: 10.1080/00223980.1978.9923469 DOI: https://doi.org/10.1080/00223980.1978.9923469
Guarnieri, S., Ponti, L. ve Tani, F. (2010). The inventory of parent and peer attachment (IPPA): A study on the validity of styles of adolescent attachment to parents and peers in an Italian sample. TPM Vol. 17(3), 103-130.
Güçray, S. (1989). Çocuk yuvasında ve ailelerinin yanında kalan 9-10-11 yaşlarındaki çocukların benlik saygısını etkileyen bazı faktörler (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Güloğlu, B. ve Aydın, G. (2001). Coopersmith Özsaygı Envanteri’nin faktör yapısı. Eğitim ve Bilim, 26(122), 66-71.
Günaydın, G., Selçuk, E., Sümer, N. ve Uysal, A. (2005). Ebeveyn ve arkadaşlara bağlanma envanteri kısa formunun psikometrik açıdan değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 8(16) 13-23.
Harter, S. (1998). The development of self-representations. W. Damon (Seri Ed.) ve N. Eisenberg (Sayı Ed.), Handbook of child psychology: Vol. 3: Social, emotional, and personality development (5. bs.)(s. 553–617) içinde. New York: Wiley.
Harter, S. (2012). The construction of the self: Developmental and sociocultural foundations. New York: Guilford Press.
Hazan, C. ve Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(3), 511-24. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.52.3.511
Herz, L. ve Gullone, E. (1999). The relationship between self-esteem and parenting style: A cross-cultural comparison of Australian and Vietnamese Australian adolescents. Journal of Cross-Cultural Psychology, 30(6), 742-761. DOI: https://doi.org/10.1177/0022022199030006005
Karademir, N. (2015). Fen edebiyat fakültesi coğrafya bölümü öğrencilerinin özgüven algıları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 53-77.
Kenny, M. E., Lomax, R., Brabeck, M. ve Fife, J. (1998). Longitudinal pathways linking adolescent reports of maternal attachment and paternal attachment to psychological well-being. Journal of Early Adolescence, 18(3), 221–243. DOI: https://doi.org/10.1177/0272431698018003001
Keskin, P. S. (2014). Anne işte çalışan anne ve çocuğu. İstanbul: Boyut Yayıncılık.
Kobak, R. R. ve Sceery, A. (1988). Attachment in late adolescence: Working models, affect regulation, and representation of self and others. Child Develop, 59(1), 135-146. DOI: https://doi.org/10.2307/1130395
Mert, K. ve Tamer A. (2019). Effects of the tell me about me program: Perception of social support, self-esteem, and self-compassion in older adults. Journal of Gerontological Nursing, 45(10), 39-46. doi:10.3928/00989134-20190825-03 DOI: https://doi.org/10.3928/00989134-20190825-03
Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). Milli Eğitim istatistikleri: Örgün Eğitim. TUİK: Ankara.
Mikulincer, M. ve Shaver, P. R. (2007). Attachment in adulthood: Structure, dynamics, and change. New York, NY: Guilford Press.
Naveh-Benjamin, M., Shing, Y. L., Kilb, A., Werkle-Bergner, M., Lindenberger U. ve Li, S. (2009). Adult age differences in memory for name–face associations: The effects of intentional and incidental learning. Memory, 17(2), 220-232. doi: 10.1080/09658210802222183 DOI: https://doi.org/10.1080/09658210802222183
Noom, M. J., Dekovic, M. ve Meeus, W. H. J. (1999). Autonomy, attachment, and psychosocial adjustment during adolescence: A double-edged sword? Journal of Adolescence, 22(6), 771–783. DOI: https://doi.org/10.1006/jado.1999.0269
Onur, N. (2006). Lise Öğrencilerinin bağlanma şekilleri ile atılganlık düzeyleri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Öztürk, N. (2017). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları aile iklimi ve anne-babaya bağlanma biçimleri ile özgüven düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 3(1), 9-22.
Parker, J. S. ve Benson, M. J. (2004). Parent-adolescent relations and adolescent functioning: Self-esteem, substance abuse, and delinquency. Adolescence, 39(155), 519–530.
Paterson, J., Pryor, J. ve Field, J., 1995. Adolescent attachment to parents and friends in relation to aspects of self-esteem. Journal of Youth and Adolescence, 24(3), 365–376. DOI: https://doi.org/10.1007/BF01537602
Paulusa, M., Licata, M., Gniewosz, B. ve Sodian, B. (2018). The impact of mother-child interaction quality and cognitive abilities on children’s self-concept and self-esteem. Cognitive Development, 48, 42-51. doi:10.1016/j.cogdev.2018.07.001 DOI: https://doi.org/10.1016/j.cogdev.2018.07.001
Raja, S. N., McGee, R. ve Stanton, W. R. (1992). Perceived attachments to parents and peers and psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 21(4), 471-485. DOI: https://doi.org/10.1007/BF01537898
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton: Princeton University Press. DOI: https://doi.org/10.1515/9781400876136
Schneider, B. H., Atkinson, L. ve Tardif, C. (2001). Child–parent attachment and children’s peer relations: A quantitative review. Developmental Psychology, 37(1), 86–100. DOI: https://doi.org/10.1037/0012-1649.37.1.86
Soysal. Ş, Bodur, Ş., İşleri, E. ve Şenol, S. (2005). Bebeklik döneminde bağlanma sürecine genel bir bakış. Klinik Psikiyatri, 8(2), 88-99.
Suzuki, H. ve Tomoda, A. (2015). Roles of attachment and self-esteem: impact of early life stress on depressive symptoms among Japanese institutionalized children. BMC Psychiatry, 15(8). doi: 10.1186/s12888-015-0385-1 DOI: https://doi.org/10.1186/s12888-015-0385-1
Thompson, R. A. (2008). Early attachment and later development: Familiar questions, new answers. J. Cassidy ve P. R. Shaver (Ed.), Handbook of attachment (2. bs.) (s. 348–365) içinde. New York: Guilford.
Turan N. ve Tufan B. (1987, Eylül). Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri’nin (SEI) geçerlik-güvenirlik çalışması. İstanbul 23. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları (Kongre Kitabı). İstanbul.
Varghese, M.E. ve Pistole, M.C. (2017). College student cyberbullying: Self‐esteem, depression, loneliness, and attachment. Journal of College Counseling, 20(1), 7-21. doi:10.1002/jocc.12055 DOI: https://doi.org/10.1002/jocc.12055
Wilkinson, R. B. (2004). The role of parental and peer attachment in the psychological health and self-esteem of adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 33(6), 479- 493. DOI: https://doi.org/10.1023/B:JOYO.0000048063.59425.20
Williams, C. (2007). Research methods. Journal of Business & Economics Research (JBER), 5(3), 65-72. doi:10.19030/jber.v5i3.2532 DOI: https://doi.org/10.19030/jber.v5i3.2532
Yersel Z. (2019). Çocuk ve ergenlerde anne-baba tutumu ve bağlanma durumunun algıladıkları benlik saygısı ve çocukluk çağı narsisizmi̇ ile ilişkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
Yörükoğlu, A. (1996). Gençlik çağı: Ruh sağlığı ve ruhsal sorunlar. Ankara: Özgür Yayınları.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 Yaşadıkça Eğitim

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.