İlkokullarda Kullanılan İngilizce Ders Kitaplarındaki Değerlerin İncelenmesi
Özet
Çalışmanın amacı ilkokul İngilizce ders kitaplarında değerlere yer verilme durumunun ne olduğunu belirlemektir. Araştırma nitel bir çalışma olup; verileri doküman analizi tekniği ile elde edilmiştir. 2021-2022 eğitim-öğretim yılında devlet okullarında okutulmakta olan ilkokul İngilizce ders kitapları veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Ders kitaplarındaki değerleri tespit etmek için Değer İnceleme Formu oluşturulmuştur. Araştırmada verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmış; elde edilen verilerin frekans ve yüzde değerleri verilmiş; bulgular alıntılarla desteklenmiştir. Kodlayıcılar arası Miles ve Huberman güvenirlik katsayısı %84’dür. Ders kitaplarında en fazla karşılaşılan değerler 2.sınıfta sevgi, sağlıklı olmaya önem verme, dostluk ve sorumluluk; 3.sınıfta sevgi ve sağlıklı olmaya önem verme; 4.sınıfta özdenetim ve sorumluluk değerleridir. Adalet, dürüstlük, saygı ve fedakârlık değerleri ise hiç karşılaşılmayan ya da çok az karşılaşılan değerlerdir. İncelenen kitaplarda değerlere 2. ve 3.sınıf ders kitaplarında en çok resimlerde yer verilirken; 4.sınıf ders kitabında ise resim, ses ve metin dosyalarında hemen hemen eşit yer verildiği görülmektedir.
Makalenin İndirilme Oranı
Referanslar
Akar, Y. (2017). Dil öğretiminde sosyal değerlerin aktarımı. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(1), 104-115.
Akdağ, H., & Taşkaya, S. M. (2015). Vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin sosyal bilgiler öğretimindeki yeri. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed.) Sosyal bilgilerin temelleri (ss.277-302) içinde. Pegem Akademi.
Aladağ, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini kazanma düzeyine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
Aslan, H. İ., Keskin, S. C., & Önder, S. (2019). Ortaokul 6. sınıf ingilizce ders kitaplarında yer verilen değerler. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 4(2), 355-371. https://doi.org/10.21733/ibad.551643
Aydın, A. Z. (2020). Ortaokul İngilizce ders kitaplarında evrensel değerlerin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem A.
Baloğlu, B. (2009). Sosyal bilimler araştırma yöntemi. Der yayınları.
Bardi A., & Schwartz S. H. (2003). Values and behavior: Strength and structure of relations. Personality & Social Psychology Bulletin, 29(10), 1207–1220. https://doi.org/10.1177/0146167203254602
Bhatti, A. U. R., Nadeem, M. T., Noreen, S., Rashid, R., & Hussain, W. (2021). Promotion of moral development through values education at elementary school level: An exploratory insight. İlköğretim Online – Elementary Education Online, 20(3), 2075-2080. https://doi.org/ 10.17051/ilkonline.2021.03.241
Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Allyn and Bacon.
Bolat, Y. (2013). Bir değer ölçme aracı: Çok boyutlu sosyal değerler ölçeği. Turkish Journal of Education, 2(4), 13-27. https://doi.org/10.19128/turje.181067
Çalışkan, H., Yıldırım, Y., & Demirhan, E. (2021). The evaluation of values education project conducted by the context of nature education. Participatory Educational Research (PER), 8(3), 44-61. http://dx.doi.org/10.17275/per.21.53.8.3.
Çengelci, T., Hancı, B., & Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 33-56.
Çetin, İ., Mutluoğlu, A., Yazlık, D. Ö., & Erdoğan, A. (2021). Ortaöğretim dokuzuncu sınıf matematik ders kitaplarının kök değerler çerçevesinde incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 35(2), 715-732. https://doi.org/10.33308/26674874.2021352297
Çoban, A., & Akyol, Z. (2020, 7-8 Şubat). Değerler açısından ilköğretim programı ve ders kitaplarının incelenmesi. [Konferans Sunumu]. Atlas International Congress on Social Sciences, Diyarbakır, Türkiye. www.atlasconference.org
Doğan B., & Gülüşen A. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki (6–8) metinlerin değerler bakımından incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 75-102.
Eken, N. T., & Öksüz H. İ. (2019). İlkokul (1-4) Türkçe ders kitaplarındaki hikâye edici metinlerin Türkçe dersi öğretim programındaki kök değerler bakımından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 384-401. https://doi.org/10.16916/aded.543009
Erdönmez, A. (2019). İlkokul 4.sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin değerler eğitimin bakımından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
Ergün, M. (1994). Eğitim sosyolojisine giriş (Eğitim ve toplum). Ocak Yayınları.
Ertürk, G. T. (2020). Scrutinizing values-based education in secondary grade EFL coursebooks. International Dialogues on Education, 7(2), 130-149.
Gebregeorgis, M. Y. (2017). Peace values in language textbooks: the case of English for Ethiopia Student Textbook. Journal of Peace Education, 14(1), 54-68. https://doi.org/10.1080/17400201.2016.1228526
Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: a review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-203. https://doi.org/10.1080/713657146
Kart, M., & Şimşek, H. (2020). Türk eğitim sisteminde değer arayışı: Yenilenen (2017) ilköğretim programları hangi değerleri kazandırıyor? Değerler Eğitimi Dergisi, 18(40), 9-44. https://doi.org/10.34234/ded.623787
Kaşkaya, A., & Duran, T. (2017). İlkokul Türkçe ders kitaplarının değer aktarımı açısından incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 417-441. https://doi.org/10.24315/trkefd.303978
Lakshmi V. V., & Paul M. M. (2018). Value education in educational institutions and role of teachers in promoting the concept. International Journal of Educational Science and Research (IJESR), 8(4), 29-38.
Marinkovic, S., & Eric, M. (2014). The problem of value in a textbook. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 128, 72-76. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.03.120.
Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Sage.
Millî Eğitim Bakanlığı (2018). İngilizce dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8.sınıflar). Milli Eğitim Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2022, Mart). Taslak ders kitabı ve eğitim araçları ile bunlara ait elektronik içeriklerin incelenmesinde değerlendirmeye esas olacak kriterler ve açıklamaları. https://kitapinceleme.meb.gov.tr/De%C4%9Ferlendirmeye%20Esas%20Olacak%20Kriterler%20ve%20A%C3%A7%C4%B1klamalar%C4%B1.pdf
Orhan, A. (2013). Hayat Bilgisi Dersi programının karakter eğitimi açısından öğretmen ve öğrenci perspektiflerine göre değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi.
Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik testler. Yeni Doğuş Matbaası.
Öztürk, T., & Özkan, Z. S. (2018). Hayat bilgisi ders kitaplarındaki metin ve görsellerin değerler açısından incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 172-204. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.6c1s8m
Pilav, S., & Orhan, M. (2020). 6 – 12 yaş grubu TÜBİTAK çocuk kitaplarının değerler eğitimi yönünden incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 434-453. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.759891
Schwartz, S. H. (2011). Values: cultural and individual. In F. Van de Vijver, A. Chasiotis & S. Breugelmans (Eds.) Fundamental questions in cross-cultural psychology (pp.463-493). Cambridge University.
Şahin, A. (2021). Investigating the integration of the key values into English language textbooks used in public primary and middle schools in Turkey [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
Şahin, Ö., & Tuğrul, K. (2020). İlkokul matematik ders kitaplarında sosyal değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 18(39), 173-208. https://doi.org/10.34234/ded.620309
Şakiroğlu, Y. (2020). 6. sınıf Türkçe ders kitabının değer aktarımı bağlamında incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 5(1), 145-161.
Uçar, F. H., & Çetinkaya, S. (2021). İlkokul hayat bilgisi ders kitaplarında değerler eğitimi. Oltu Beşerî ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 275-291.
Yıldırım A., & Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
Telif Hakkı (c) 2023 Yaşadıkça Eğitim
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.
