Gebelerin postpartum kontrasepsiyon tutumları ve plansız gebelik arasındaki ilişki

Özet

Amaç: Plansız gebelikler, anne ve çocuk sağlığını tehdit eden önemli bir halk sağlığı sorunudur. Postpartum dönem; annelerin kontrasepsiyona en sıcak baktığı ve danışmanlık verildiğinde uygulamayı yüksek oranda kabul ettiği bir dönemdir. Bu çalışmada, gebelik sürecindeki kadınların postpartum kontrasepsiyon planlarını, bu tercihlerine etki eden faktörleri ve plansız gebelikle olan ilişkisini belirlemek amaçlandı. Yöntem: Araştırma 10 Mart-30 Haziran 2022 tarihleri arasında Kadın Hastalıkları ve Doğum kliniğinde takip edilen, gebelik süresi 20 hafta ve üstünde olan, 371 gebe ile tanımlayıcı olarak gerçekleştirildi. Çalışmaya katılmayı kabul eden katılımcılara, demografik bilgilerinin yanı sıra postpartum kontrasepsiyon ve plansız gebelik tutumlarına yönelik anket online olarak uygulandı. Bulgular: Katılımcılar %43.4 oranında 20-29 yaş arasındaydı ve %56.06 oranında üniversite mezunuydu. %79.25’i daha önceden gebelik yaşamıştı. En son gebelikleri sorulduğunda %31.81’i plansız gebelikti. Katılımcıların %54.72’si doğumdan hemen sonra kontrasepsiyon yöntemi uygulamaya başlanması gerektiğini söyledi. Temel eğitimini (ilköğretimini) tamamlamamış, kontrasepsiyon eğitimi almamış, daha önceki gebelikleri sonrasında kontrasepsiyon yöntemi kullanmayan kişilerde plansız gebelik riski yüksek saptandı. Doğum sonrası kontrasepsiyon bilgilendirmesi yapılan gebelerde, doğum sonrası kontrasepsiyon kullanmayı düşünenler yüksekti. Katılımcıların %75.74’i önceden bir doğum kontrol yöntemi kullandığını belirtti; en çok kullanılan yöntem ise %35.23 ile geri çekme yöntemiydi. Yaşlara göre yapılan gruplandırmada, planlı gebelik ve doğum sonrası kontrasepsiyon kullanma planı karşılaştırıldığında anlamlı farklılık saptanmadı. Sonuç: Eğitim düzeyi düşük olanlarda ve kontrasepsiyon eğitimi almayanlarda plansız gebelik riski yüksekti. Üreme çağındaki tüm bireylere yeterli ve etkin aile planlanması danışmanlığı verilmesi sağlıklı gebelikler ve sağlıklı nesiller için önemlidir.