Çocuklarla İlgili Haberlerin Çocuk Hakları Bağlamında Değerlendirilmesi: KKTC Ulusal Gazeteleri Örneği

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.33308/26674874.2021351241

Anahtar Kelimeler:

Çocuk- Yazılı Basın- Çocuk Hakları- Çocukluk İmajları- Çocuk Hakları İhlalleri- Kuzey Kıbrıs

Özet

Bu araştırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yazılı basınında çocuk içerikli gazete haberlerini, çocuk hakları ve çocukluk imajları doğrultusunda incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde günlük olarak yayınlanan ve siyasi bir partiye ait olmayan 8 gazete oluşturmaktadır. Gazetelerin incelenmesinde doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde, içerik analizi ve çocukluk imajlarının analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, incelenen gazetelerde en fazla adli türdeki haberler bulunmuştur. Çocukların, istismar, ihmal gibi olumsuz durumlarda genellikle mağdur ve kurban temsilleri ile sunuldukları saptanmıştır. Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde yer alan katılım hakkının, çoğu haberde görmezden gelindiği ve çocukların kendilerini ilgilendiren haber içeriklerine katılımlarının olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların korunma haklarına yönelik çok fazla olumsuz haber elde edilmiştir. Çocukluk imajlarına göre çocukların en fazla ‘masum’ ve ‘kurban’ imajları ile sunuldukları saptanmıştır. Elde edilen bulgular, literatür desteği ile tartışılmıştır. Çalışma, toplumdaki bütün bireylere öneriler ile son bulmuştur.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Akdağ, Ç. (2016). Yeni medyada çocuk haberciliği: “Milliyet çocuk”, “Hürriyet çocuk” ve “Cicicee çocuk deyince” sayfalarının incelenmesi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (25), 155-180. DOI: https://doi.org/10.16878/gsuilet.283070

Aktaş Salman, U. (2019). Haberde çocuk: çocuk odaklı habercilik elkitabı. İstanbul: IPS İletişim Vakfı.

Akyüz, E. (2001). Çocuk hakları sözleşmesinin temel ilkeleri ışığında çocuğun eğitim hakkı. Milli Eğitim Dergisi, (151), 3-24.

Akyüz, E. (2019). Çocuk hukuku. Ankara: Pegem Akademi.

Alankuş, S. (2007). Kadın odaklı habercilik. İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.

Altuntaş, O. ve Altınova, H. H. (2015). Türkiye’de risk altındaki çocukların ana akım basında temsili. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 3(2), 59-70.

Arcan, H. E. (2011). “Medya bağlamında çocuk hakları”, anne-baba, öğretmen ve medya çalışanları için el kitabı çocuk hakları ve medya. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.

Ardıç Çobaner, A. (2015). Çocuk hakları bağlamında Suriyeli mülteci çocukların haberlerde temsili. Marmara İletişim Dergisi, (24), 27-54. DOI: https://doi.org/10.17829/midr.20152419996

Arslan, A. ve Duğan, Ö. (2016). Suça yönelmiş çocukların medyada temsili: Bir alan araştırması. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(1), 303-325. DOI: https://doi.org/10.19145/guifd.81259

Atasü Topçuoğlu, R. (2019). Türkiye’de göçmen çocukların katılım hakkı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(1), 408-430. DOI: https://doi.org/10.15869/itobiad.468025

Avcı, N. ve Pekince, P. (2018). Çocukların çocukluğa bakış açıları. Eğitim ve Bilim Dergisi, 43(196), 1-25.

Bak, G. (2018). 1980’li yıllardan günümüze Türk yazılı basınında çocuk olgusu. İnif E-Dergi, (2), 163-188.

Berk, L. E. (2013). Child development (9. bs.). Boston, MA: Pearson.

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. (1989). 19.07.2020 tarihinde http://haberdecocuk.org/mevzuat/uluslararasi-mevzuat/cocukhaklarinadairsozlesme/adresinden erişildi.

Child Rights International Network. (2020). Oslo conferance report. 30.07.2020 tarihinde https://archive.crin.org/en/docs/oslo.pdf adresinden erişildi.

Creswell, J. ve Clark, V. L. (2007). Understanding mixed methods research. J. Creswell (Ed.), Designing and conducting mixed methods research (s.1-19) içinde. Thousand Oaks, CA: Sage.

Dawson, C. (2009) Introduction to research methods: A practical guide for anyone undertaking a research project (4. bs.). Oxford: How to Books.

Doğrucan, A. ve Yıldırım, Z. (2011). Yazılı basında çocuk istismarı haberlerinin incelenmesi: (Cumhuriyet, Hürriyet, Posta, Sabah, Yeni Şafak ve Zaman gazeteleri örneğinde). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 176-194. DOI: https://doi.org/10.12780/UUSBD98

Erbay, E. (2013). Çocukların katılım hakkı üzerine bir Türkiye değerlendirmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 38-54. DOI: https://doi.org/10.17681/hsp.73252

Erdoğan Tosun, G. (2007). Çocuklar ve çocuk haklarının medyada temsili. Çocuk Odaklı Habercilik (s.172-195) içinde. İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.

Fırat, F. (2016). Çocuk odak‘sız’ habercilik: İnternet gazetelerinde çocuk içerikli haberlerin sunumu ve etik ihlaller. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(2), 817-833. DOI: https://doi.org/10.19145/gujofoc.62440

Franklin, B. (Ed.) (2002). The new handbook of children's rights: Comparative policy and practice. London: Routledge.

Gencel Bek, M. (2011). Ataerkillik, piyasa ve mesleki değerler: medyada aile içi şiddetin temsili ve üretim pratikleri. S. Sancar (Ed.), Birkaç arpa boyu… 21. yüzyıla girerken Türkiye’de feminist çalışmalar (s. 649-678) içinde. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.

Genç, S. Z. ve Güner, F. (2016). Çocuk hakları bağlamında medyaya ilişkin aile görüşleri (Çanakkale ili örneği). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1-23.

Gezgin, S. (2007). Türkiye’de yerel basın. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.

Green, A. A. (2009). Children’s rights and equality in the newspapers. England: Children’s Rights Alliance.

Gürkan, T. ve Koran, N. (2014). 36-72 aylık çocuklar için okul öncesi eğitim programının çocuğun katılım hakkına yer verme durumu açısından incelenmesi. Journal of Teacher Education and Educators, 3(2), 203-226.

Haring, U., Sorin, R. ve Caltabiano, N. (2019). Reflecting on childhood and child agency in history. Palgrave Communications, 5(1), 1-9. DOI: https://doi.org/10.1057/s41599-019-0259-0

Hart, R. (1992). Children's participation: From tokenism to citizenship. Innocenti Essays. 4.

Işıktaş, S. (2017). KKTC yazılı basınında çocuk haklarının temsili üzerine bir analiz çalışması. Journal of Awareness, (3), 29-34.

İnal, K. (2015). Türkiye’de çocukluk: Nereye!. S. Akçalı (Ed.), Çocuk ve medya (s.13-51) içinde. Ankara: Nobel Yayıncılık.

Kahriman, G. (2013). Yazılı ve görsel basında çocuk haberlerinin seçiminde eşik bekçilerinin rolü (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Arel Üniversitesi, İstanbul.

Kaleli Yılmaz, G. (2014). Durum çalışması. M. Metin (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (s. 261-285) içinde. Ankara: Pegem Akademi.

Karakaş, B. ve Çevik, Ö. (2016). Çocuk refahı: Çocuk hakları perspektifinden bir değerlendirme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 887-906.

Kargı, E. (2013). Analyzing "child" stories in cyprus newspaper regarding the "child image in Cyprus culture”. Cypriot Journal of Educational Sciences, 8(2), 192-196

Kaymaz, Ç. (2017). Özel gereksinimliliği içeren Türkçe ve çeviri resimli çocuk kitaplarının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Kehily, M. J. (2004). Understanding childhood: An introduction to some key themes and issues. M. J. Kehily (Ed.), An introduction to childhood studies (s.1- 16) içinde. UK: Mc Graw Hill.

Koman, E. (2011). Çocuklarla birlikte başka bir medya, çocuk hakları ve medya kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.

Koman, E. ve Özkan, Ş. (2018). Çocuk hakları ve medya Türkiye yazılı basınında çocukların temsili. İstanbul: Hrant Dink Vakfı.

Lansdown, G. (2005). Çocukların gelişen kapasiteleri. Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF): İtalya.

Martalock, P. L. (2012). “What is a wheel?” The image of the child: Traditional, project approach, and reggio Emilia perspectives. Dimensions of Early Childhood, 40(3), 3-11.

Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel Yayınları.

Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.

Mustola, M., Sevon, E. ve Alasuutari, M. (2020). Representation of children’s views in Finnish newspaper media across three decades. BARN, 37(3-4), 163-175. DOI: https://doi.org/10.5324/barn.v37i3-4.3387

Orçin, G. (2013). Yazılı basında suça sürüklenen çocukların sunumu üzerine bir inceleme (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Özdemir, E. E. (2012). Çocuk istismarı haberlerinin yazılı basında sunumu (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.

Punch, S. (2003). Childhoods in the majority world: Miniature adults or tribal children?. Sociology, 37(2), 277-295. DOI: https://doi.org/10.1177/0038038503037002004

Save the Children. (2010). Putting children at the centre a practical guide to children’s participation. UK: International Save the Children Alliance.

Sayılan, G. ve Çevirgen, N. (2015). Yazılı basında çocuk temsilleri: Bir bekleme salonu olarak çocukluk. İletişim ve Diplomasi Dergisi, (2), 97-115

Sorin, R. (2005). Changing images of childhood reconceptualising early childhood practice. International Journal of Transitions in Childhood, 1, 12-21.

Sorin, R. ve Galloway, G. (2006). Construct of childhood: Constructs of self. Children Australia, 31(2), 12-21. DOI: https://doi.org/10.1017/S1035077200011081

Sutherland, G., Mccormack, A., Easteal, P., Holland, K. ve Pirkis, J. (2016). Media guidelines for the responsible reporting of violence against women: A review of evidence and issues. Australian Journalism Review, (38), 8-17.

Şirin, M. (2018). Çocuk hakları ve medya üzerine. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 3(5), 5-10.

Turanlı, K. (2004). Birleşmiş Milletler çocuk hakları çerçevesinde çocuğun ekonomik sömürüden korunma hakkı. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.

Türkyılmaz, M. ve Kuş, Z. (2014). İlköğretim 100 temel eserde çocuk hakları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 39-63.

Ulusoy Ökeli, H. (2019). Yerel basında çocuk odaklı habercilik: Akdeniz Gerçek ve Antalya Gündem Gazeteleri üzerine bir araştırma. Global Media Journal TR Edition, 9(18), 274-293.

United Nations International Children's Emergency Fund. (2007). Çocuk hakları ve gazetecilik uygulamaları hak temelli perspektif. Dublin: Dublin Teknoloji Enstitüsü.

Uzun, R. (2014). Çocukların medyadan ve medyada korunması çocuklara yönelik etik davranış kurallarının incelenmesi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (22), 152-167. DOI: https://doi.org/10.31123/akil.441955

Washington, F. (2010). 5-6 yaş grubu çocuklarına uygulanan aile katılımlı çocuk hakları eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Woodhead, M. (2005). Early childhood development: A question of rights. International Journal of Early Childhood, 37(3), 79–98. DOI: https://doi.org/10.1007/BF03168347

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldız, C. (2018). Gazetede Çocuklar: Hürriyet, Sabah, Sözcü ve Posta örnekleri. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 281-294.

Yüksel Özmen, Ş. (2012). Çocuğun adı yok: Televizyon haberlerinde çocuğun sunumu ve çocuk hakları bağlamında değerlendirilmesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (34), 66- 82.

Ziyalar, N. ve Salihoğlu, S. (2008). Yazılı basında suç mağduru çocuklar. Türkiye’de Sık Karşılaşılan Psikiyatrik Hastalıklar Sempozyum Dizisi, (62), 153-156.

İndir

Yayınlanmış

2021-03-10

Nasıl Atıf Yapılır

Dolar, M. N., & Koran, N. (2021). Çocuklarla İlgili Haberlerin Çocuk Hakları Bağlamında Değerlendirilmesi: KKTC Ulusal Gazeteleri Örneği. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 53–77. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351241

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri