Türkiye’de İlkokulda Kaynaştırma Eğitimiyle İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin Betimsel İncelemesi
DOI:
https://doi.org/10.33308/26674874.2020341121Anahtar Kelimeler:
Doküman İnceleme- Lisansüstü Tezler- Betimsel İnceleme- İlkokul- KaynaştırmaÖzet
Bu çalışmada, Türkiye’de ilkokulda kaynaştırma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin demografik, tematik ve yöntemsel açılardan incelemek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemi ile yürütülen çalışmada dahil etme ölçütlerini karşılayan 109 adet teze ait veriler doküman analizi tekniği ile toplanmış, betimsel analiz ile analiz edilmiştir. Çalışma sonunda, ilkokulda kaynaştırma konusunda yaygın olarak yüksek lisans düzeyinde tezin yapıldığı; 36 farklı üniversitede yapılan tezlerin anabilim dallarının da çeşitlilik gösterdiği sonucu elde edilmiştir. Tezlerin yoğun olarak eğitim/müdahale ve görüşler temalarında gerçekleştirildiği, aileler ve tükenmişlik temalarında en az sayıda tezin gerçekleştirildiği sonucuna ulaşılmıştır. Nicel araştırma yöntemi ile yürütülen çalışmaların ağırlıklı olduğu; bu çalışmalar içinde deneysel desenle yapılan çalışmaların sınırlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Deneysel çalışmaların içerisinde sıklıkla yarı deneysel desen tercih edilirken, deneysel olmayan çalışmalar içerisinde tarama deseninin tercih edildiği görülmüştür. Nitel araştırma yöntemi ile yürütülen çalışmaların büyük kısmında, çalışmanın hangi desenle yürütüldüğü belirtilmemiştir. Karma yöntemle yürütülen çalışmalarda son yıllarda artış olduğu belirlenmiştir. Tezlerin çalışma gruplarını ağırlıklı olarak öğretmenlerin oluşturduğu görülmüştür.
İndirmeler
Referanslar
Avrupa Konseyi (1953). Avrupa insan hakları sözleşmesi. 18.09.2019 tarihinde https://www.echr.coe.int/documents/convention_tur.pdf adresinden erişildi.
Aydın, A., Selvitopu, A. ve Kaya, M. (2018). Sınıf yönetimi alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 41-56. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/408902
Bakkaloğlu, H., Yılmaz, B., Altun Könez, N. ve Yalçın, G. (2018). What do the research about preschool inclusion in Turkey tell us? Inonu University Journal of the Faculty of Education, 19(1), 119-150. doi: 10.17679/inuefd.302031
Batu, E. S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi, 2(4), 35 – 45. doi: 10.1501/Ozlegt_0000000050
Batu, E. S., Cüre, G., Nar, S., Gövercin, D. ve Keskin, M. (2018). Türkiye'de ilkokul ve ortaokullarda yapılan kaynaştırma araştırmalarının gözden geçirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(3), 577-614. doi: 10.21565/ozelegitimdergisi.336925
Birleşmiş Milletler (1948). İnsan hakları evrensel beyannamesi. 18.09.2019 tarihinde https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/203-208.pdf adresinden erişildi.
Birleşmiş Milletler (1976). Ekonomik, sosyal ve kültürel haklar uluslararası sözleşmesi. 18.09.2019 tarihinde https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/83-93.pdf adresinden erişildi.
Birleşmiş Milletler (2006). Engellilerin haklarına ilişkin sözleşme. 18.09.2019 tarihinde https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem23/yil01/ss227.pdf adresinden erişildi.
Bolat, Y. ve Tekin, M. (2017). Üstün yeteneklilerin eğitimi araştırmalarında eğilimler: Yöntem bilimsel bir analiz. International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(27), 609-629. Erişim adresi: http://www.ijoess.com/Makaleler/810611861_11.%20609-629yavuz%20bolat.pdf
Bouillet, D. (2013). Some aspects of collaboration in inclusive education – Teachers’ experiences. Center for Educational Policy Studies Journal, 3(2), 93-117. Erişim Adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1129514.pdf
Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. doi: 10.3316/QRJ0902027
Cole, C. M., Waldron, N. ve Majd, M. (2004). Academic progress of students across inclusive and traditional settings. Mental Retardation, 42(2), 136-144. doi: 10.1352/0047-6765(2004)42<136:APOSAI>2.0.CO;2
Coşkun, İ., Dündar, Ş. ve Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 375-396.
Çağlayan, N. (2018). Türkiye’de zihinsel engellilerde sanat eğitimi ile ilgili lisansüstü tezlerin incelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 403-418. doi: 10.18039/ajesi.454586
Diken, İ. H. (2008). Zihinsel yetersizlik ve yaygın gelişimsel bozukluk alanlarında lisansüstü tez bibliyografyası. Ankara: Maya Akademi Yayıncılık.
Diken, İ. E. ve Batu, E. S. (2010). Kaynaştırmaya giriş. İ. H. Diken (Ed.), İlköğretimde kaynaştırma (s. 2-24) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
Dunkin, M. J. (1996). Types of errors in synthesizing research in education. Review of Educational Research, 66(2), 87–97. Erişim adresi: http://www.jstor.org/stable/1170604
Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Güner Yıldız, N., Melekoğlu, M. A. ve Tunç-Paftalı, A. (2016). Türkiye’de özel eğitim araştırmalarının incelenmesi. İlköğretim Online, 15(4), 1076-1089. doi: 10.17051/io.2016.06677
Johnson, B. ve Christensen, L. (2014). Educational research (4. Ed.). S. B. Demir (Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
Kalambouka, A., Farrell, P., Dyson, A. ve Kaplan, I. (2007). The impact of placing pupils with special educational needs in mainstream schools on the achievement of their peers. Educational Research, 49(4), 365–382. doi:10.1080/00131880701717222
Kale, M., Nur, İ. ve Kara, İ. (2017). Okul öncesinde kaynaştırma eğitimi üzerine bir çalışma: Tezlerde sunulan önerilerin uygulamalara yansımaları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 220-234. doi:10.17679/inuefd.306517
Karabulut, H. A., Karabulut, A. ve Yıkmış, A. (2016). Özel eğitimde müziğe yönelik Türkiye’de 2005- 2015 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerin gözden geçirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (İpekyolu Özel Sayısı), 2323-2338.
Karadağ, E. (2009). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelemesi: Bir durum çalışması (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 49-71. 28 Mayıs 2019 tarihinde https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/105776-20110602151415-karadag_engin.pdf adresinden erişildi.
Karakoç, B., Özpolat, E. T. ve Kara, K. (2018). Türkiye’de öğretmen yetiştirme konusunda yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (1987-2017). Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), 313-333. doi: 10.29329/mjer.2018.147.17
Koçbeker Eid, B. N., Uygun, N. ve Bağcı, M. (2018). 2009-2015 yılları arasında yazılan ilkokuldaki kaynaştırma eğitimine yönelik yüksek lisans ve doktora tezlerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-11.
Küçük Doğaroğlu, T. (2013) Türkiye’de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile ilgili çalışmaların yürütüldüğü lisansüstü tezlerin incelenmesi. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi 1(2), 90-112. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/174007
Mastropieri, M. A., Berkeley, S., McDuffie, K. A., Graff, H., Marshak, L., Conners, N. A., … Cuenca-Sanchez, Y. (2009). What is published in the field of special education? An analysis of 11 prominent journals. Exceptional Children, 76(1), 95-109. doi:10.1177/001440290907600105
Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim2012-2013. Erişim adresi: http://sgb.meb.gov.tr/istatistik/meb_istatistikleri_orgun_egitim_2012_2013.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2016). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim2015-2016. Erişim adresi: https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_03/30044345_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2015_2016.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim2016-2017. Erişim adresi: http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/08151328_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2016_2017.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2017/18. Erişim Adresi: http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/06123056_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2017_2018.pdf
Metin, Ş. (2016). Türkiye’de okul öncesinde kaynaştırmaya ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 146-172. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/215023
Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2. bs.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Olçay Gül, S. ve Diken, İ. H. (2009). Erken çocuklukta özel eğitime ilişkin Türkiye’de gerçekleştirilmiş lisansüstü tez çalışmalarının gözden geçirilmesi. Uluslararası Erken Çocuklukta Özel Eğitim Dergisi (INTJECSE), 1(1), 46-78. Erişim adresi: https://www.int-jecse.net/index.php/ijecse/article/view/12
Ozan, C. ve Köse, E. (2014).Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 116-136.
Öncül, N. (2014). Türkiye’de erken çocuklukta özel eğitim ile ilgili yapılmış makalelerin gözden geçirilmesi. International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(2), 247-284. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/91571
Özak, H. ve Diken, İ. H. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin işlevsel akademik becerilerine ilişkin Türkiye’de yapılan lisansüstü tezlerin gözden geçirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(1), 43-58.
Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar Kanunu (1983, 15, Ekim). Resmi Gazete (Sayı: 18192). Erişim adresi: https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc066/kanundmc066/kanundmc06602916.pdf
Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (1997,6, Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 23011). Erişim adresi: http://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/mevzuat/%C3%96ZEL%20E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M%20HAKKINDA%20KANUN%20H%C3%9CKM%C3%9CNDE%20KARARNAME.pdf
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2018, 7, Temmuz). Resmi Gazete (Sayı:30471) Erişim adresi: http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/09101900_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_07072018.pdf
Özenç, M. ve Gül Özenç, E. (2013) Türkiye’de üstün yetenekli öğrencilerle ilgili yapılan lisansüstü eğitim tezlerinin çok boyutlu olarak incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 171(171), 13-28. 19 Haziran 2018 tarihinde http://dergipark.gov.tr/download/article-file/200625 adresinden erişildi.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3. bs.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Sakallı Demirok, M., Bağlama, B. ve Beşgül, M. (2015). A content analysis of the studies in special education area. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 197 (Special Issue), 2459 – 2467. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.07.311
Sarı, H. (Ed.) (2018). Özel eğitim alanında yapılmış kategorik tez çalışmaları. Ankara: Nobel Yayın.
Seçer, İ., Ay, İ., Ozan, C. ve Yılmaz, B. (2014). Rehberlik ve psikolojik danışma alanındaki araştırma eğilimleri: Bir içerik analizi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 5(41), 49-60.
Staton-Spicer, A. Q. ve Wulff, D. H. (1984). Research in communication and instruction: Categorizationand synthesis. Communicative Education, 33(4), 377-391. doi:10.1080/03634528409384767
Staub, D.ve Peck, C. A. (1995). What are the outcomes for nondisabled students? Educational Leadership, 52(4), 36-40. 16 Eylül 2019 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/234608288 adresinden erişildi.
Sucuoğlu, B. (2004). Türkiye’de kaynaştırma uygulamaları: Yayınlar/Araştırmalar 1980-2005. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 15-25.
Sucuoğlu, B. ve Kargın, T. (2010). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları. Ankara: Kök Yayıncılık.
Şahin, G. ve Bartan, M. (2017). Okul öncesi eğitim alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 60, 69-84. doi:10.9761/JASSS7256
Şahin, D., Calp Ş., Bulut, P. ve Kuşdemir, Y. (2013). Sınıf öğretmenliği eğitimi bilim dalında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli kriterlere göre incelenmesi. Journal of World of Turks, 5(3), 187-205. 13 Ocak 2019 tarihindehttp://www.dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/view/515/sahin_calp adresinden erişildi.
Şenyurt, S. ve Özer Özkan, Y. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi. İlköğretim Online, 16(2), 628-653. doi: 10.17051/ilkonline.2017.304724
Taştepe, T., Öztürk Serter, G., Yurdakul Y., Taygur Altıntaş, T. ve Bütün Ayhan, A. (2016).Türkiye’de okul öncesi dönemde kaynaştırma konusunda yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 49, 501-514. doi: 10.9761/JASSS3658
Tekin, I. (2017). Dokümanter metotlar. A. Erözkan ve E. Büyüköksüz (Çev.Ed.), Eğitimde araştırma yöntemleri ve metodojileri (345-355) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
Tosun Sümer, E. ve Güven, M. (2018). Okul psikolojik danışmanlarıyla ilgili lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(60), 794-801. doi: 10.17719/jisr.2018.2833
Tsai, C.-C. ve Wen, M., L. (2005). Research and trends in science education from 1998 to 2002: A content analysis of publication in selected journals. International Journal of Science Education, 27(1), 3-14. doi: 10.1080/0950069042000243727
Uğur Erdoğmuş, F. (2009). Research trends in CEIT Ms and Phd. theses in Turkey: A content analysis (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Ulutaş, B. (2017). Doküman analizi. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Ed.), Nitel araştırma yöntem teknik analiz ve yaklaşımları (s. 279-297) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
United Nations International Children's Emergency Fund (1989). Uluslararası çocuk hakları sözleşmesi. Erişim adresi: https://www.unicefturk.org/ public/uploads /files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf
Yerlisu-Lapa, T., Köse, İ. ve Günbayı İ. (2018). Türkiye’de yapılan rekreasyon araştırmaları: Sistematik bir derleme. Spor Bilimleri Dergisi, 29(2), 87–104 doi: 10.17644/sbd.349989
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. bs.), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, E. (2019). Content analysis of master’s and doctoral dissertations on inclusive education in Turkey. Kastamonu Education Journal, 27(1), 119-127. doi:10.24106/kefdergi.2402
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 Yaşadıkça Eğitim
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Sisteme yüklemiş olunan makalenin kapsamı, sunduğu bulgular ve sonucu ve yorumları konusunda Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Sahibi, Editör, Editör Yardımcısı, Hakemler ve Editör Kurulu'nun hiçbir sorumluluk taşımadığını kabul ederim.
Makalenin özgün olduğunu, herhangi bir başka dergiye yayımlanmak üzere gönderilmediği, daha önce yayımlanmadığını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisi Editörlüğü'ne beyan ederim.
Başlığı belirtilen makalenin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasının 22. maddesi gereğince çoğaltma, 23. maddesi gereğince yayma ve 25. maddesi gereğince her türlü taşıyıcı materyal üzerinde veya elektronik ortamda kamuya iletim haklarını Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisine karşılıksız, koşulsuz ve süresiz olarak devredildiği, makale ile ilgili devredilen hakların dilediği zaman, mekan ve koşullarda kullanmaya Yaşadıkça Eğitim [YE] dergisinin yayıncısı olarak İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yetkili kılınacağını onaylarım.
